Weekendowe Propozycje Rowerowe (WPR, trasa 36): Szlakiem powieternioków. Między Ostrawicą i Łucyną

Tym razem propozycja trasy po mało znanej części zachodniego Śląska Cieszyńskiego. Teren pagórkowaty z licznymi miejscami widokowymi. Odwiedzimy m.in. Kocurowice, Bruzowice, Siedliszcze, Więcłowice oraz Błędowice. Za wskazówkami, na własną rękę, możemy też pokusić się odszukać domniemane miejsce, gdzie podobno szukano złota na Śląsku Cieszyńskim. Trasa - szlakiem małych wiatraków i samotnych dzwonnic.

Trasę rozpoczynamy w Cieszynie na Moście Przyjaźni pod zamkiem. Jedziemy przez Masarykowe Sady i osiedle Na Rozwoju trasą rowerową Greenway 6090 do Trzanowic. Za wsią skręcamy w lewo i dojeżdżamy do gospodarstwa w Domasłowicach Zawadowicach z wiatraczkiem, przy którym stoi mała dzwonnica i krzyż.

Domasłowice Zawadowice

Skręcamy tam w prawo, a po chwili w lewo i jedziemy pod górę do Toszanowic. Na następnym skrzyżowaniu znajdziemy pomocną mapę Domasłowic. Dzięki temu, że takich map jest wiele, bardzo łatwo poruszać się po rozległej wsi.

Kierujemy się ku szkole podstawowej w Górnych Domasłowicach, a potem przy tabliczce z nazwą miejscowości mijamy kamień trzech miejscowości. Wyryte na nim litery oznaczają miejscowości: D – Domasłowice, P – Pażdzierna i K – Kocurowice. Osada Kocurowice obecnie jest częścią Górnych Domaslowic.

Domasłowice mapa

Kamień graniczny trzech miejscowości

Mapa okolicy z 1724 r_ (Jonas Nigrinus)

Jadąc drogą przez Kocurowice do Październej, zobaczymy niewielką dzwonnicę z 19 w. W centrum Październej kościół, a na granicy z Bruzowicami zobaczymy ciekawą kapliczkę, za którą znajduje się źródełko.

Kocurowice

Bruzowice kapliczka

Wieś Bruzowice podobno założył rycerz imieniem Bruz, który wybudował sobie jakąś siedzibę na kopcu. Śladów żadnych po niej, niestety, już nie ma. Możemy za to zobaczyć kościół z XVII w. i mały wiatrak (młynek wiatrowy) zwany powieterniokiem.

Bruzowice kościół

Bruzowice powieterniok

Powieterniok w środku

Z Bruzowic jedziemy do Siedliszcza. W centrum wsi warto zobaczyć jeden z najstarszych drewnianych kościołów na Śląsku Cieszyńskim. Został on wybudowany w 1638 r.

Siedliszcze

Dalsza część trasy prowadzi kolejno znakowanymi ścieżkami rowerowymi nr 6063, 6064 i 6065. Pierwszą z nich jedziemy najpierw drogą asfaltową do kapliczki, a potem przez Datynsky las do Vaclavovic. Z lasem związana jest ciekawa hipoteza wysunięta przez miejscowego badacza i miłośnika historii. Otóż na jednej mapie w okolicy granicy Siedliszcza i Vaclavovic występuje nazwa Zlaty dul, co oznaczało by po polsku kopalnia złota. Na dodatek płynie tam potok o równie zagadkowej nazwie Zlatnik i znajdują się tam nienaturalne doły oraz zarośnięte hałdy. Pan Milan (bo tak się nazywa ten ktoś) podejrzewa, że prawdziwej kopalni złota naprawdę tam nie było, ale mogło chodzić o rudę żelaza, która też mogła być znajdywana w potoku. W XIX w. w Bruzowicach i w Siedliszczu wydobywano rudę żelaza. Prawdopodobnie w Datynskim lesie również. Być może nazwa potoku wzięła się od zabarwienia wody od rudy żelaza, a może faktycznie w potoku były śladowe ilości złota. Za tą drugą teorią przemawia druga mapa, na której oznaczono to miejsce jako Zlaty dul potok.

A jak tam trafić? Leśna dróżka na zdjęciu przecina dopływ potoku i po niedługim czasie skręca w lewo. Na przestrzał trafimy prosto do celu.

Datynsky les

Zlaty dul

Zlaty dul potok

Polska nazwa Vaclavovic to Więcłowice, ale najprawdopodobniej wystąpił błąd i wywodzi się ona od jakiegoś Wacława, pisanego po czesku Venceslavs (tak jak Wacław na groszach praskich).
We wsi możemy zobaczyć ciekawy nowy kościół oraz trzy powieternioki.

Vaclavovice centrum powieterniok

Vaclavovice Koptovo powieterniok

Vaclavovice Kopiec powieterniok

Udajemy się stamtąd do Szonowa. Centrum miejscowości z zabytkowym kościołem znajduje się nieco dalej za drogą ekspresową do Ostrawy. My jedziemy do Błędowic, zostawiając po prawej stronie miasto Hawierzów.
Zarówno w Szonowie jak i na terenie Hawierzowa i Błędowic znajdziemy kolejne powieternioki.

Szonów przy torach powieterniok

Szonów Dolni powieterniok

Hawierzów Na Dulnaku powieterniok

Błędowice Górne Szpluchów powieterniok

Błędowice Górne Osekowice powieterniok

Błędowice Górne Zamecky powieterniok

Tak w ogóle Hawierzów jest młodym miastem, które powstało na gruntach kilku miejscowości, w tym Błędowic.

Długi zjazd z kopca a potem podjazd i już jesteśmy w centrum Dolnych Błędowic. Mijamy polską szkołę podstawową, kościół ewangelicki oraz dawny dwór.

Błędowice polska szkoła

Błędowice Dolne kościół ewangelicki

Dwór w Błędowicach Dolnych

Błędowice Dolne kościół katolicki

Jan Bludowski (rzeźba)

Szkoła duża, ładna i jak podaje napis najstarsza na terenie Hawierzowa. Niestety, stale malejąca liczba dzieci uczęszczających do szkół z polskim językiem nauczania jest dziś głównym problemem stawiającym pod znakiem zapytania ich istnienie w przyszłości. W placówkach tych obowiązują bowiem czeskie programy nauczania, a w procesie dydaktycznym wykorzystywanych jest wiele czeskich podręczników. Szanse zyskania systematycznej wiedzy na temat polskiej historii czy geografii pozostają więc ograniczone, a możliwości wychowania w duchu polskim zależą wyłącznie od zaangażowania nauczycieli.

Polacy mieszkający tutaj są albo autochtonicznymi Polakami (Ślązakami), którzy mieszkali na Zaolziu od wielu pokoleń, albo ich przodkowie przybyli tu z Galicji za pracą i zasymilowali się z miejscowymi. Czechów najwięcej przybyło po 1920 r.

Błędowice prawdopodobnie założył w XIII w. rycerz Blud z Jiczyna. Jego potomkowie piszący się jako Bludowscy w średniowieczu byli właścicielami Dolnych i Górnych Błędowic. W 1528 Jan Bludowski sprzedał Błędowice i w 1532 r. zakupił Hażlach, rozpoczynając dzieje familii w innym miejscu.

Z Błędowic Górnych czerwonym szlakiem tak jak trasa rowerowa nr 6099 jedziemy do Żermanic. Po drodze mijamy niewielką restaurację „U Supa” (U Sępa), gdzie możemy się posilić podziwiając taki sam obraz z jakim manipulował w jednym z odcinków Jaś Fasola.

Błędowice Górne

Błędowice Górne  U sępa

U sępa

Podjeżdżamy następnie na tamę jeziora żermanickiego. Dalej przez Sobieszowice, Cierlicko, Grodziszcz i Koniaków wracamy do Cieszyna. Również i w tych miejscowościach znajdują się powieternioki, które będziemy mijali po drodze.

Cierlicko Zadki powieterniok

Sobieszowice powieteriok

Koniaków powieterniok

Trasa liczy ok 70 km.

Tekst i zdjęcia (o ile nie zaznaczono inaczej) - Daniel Pipień
 

Daniel Pipień - 39 lat i kilkadziesiąt tysięcy kilometrów na liczniku. Od dziecka pasjonuje się zwiedzaniem i rowerami. Amatorsko startuje w zawodach MTB. Łącząc pasję rowerową i ciekawość świata, poznaje Śląsk Cieszyński i swoimi pomysłami na ciekawe wycieczki rowerowe dzielić się będzie również z Wami.

Wycieczki i wyprawy rowerowe Daniela możecie śledzić na jego, prowadzonym od 2009 roku, blogu: http://daniel3ttt.bikestats.pl/

Poprzednie odcinki:

• Odcinek 1: Szańce Jabłonkowskie
• Odcinek 2: Jabłonków i gródki w dolinie Olzy
• Odcinek 3: Wokół Cieszyna i Czeskiego Cieszyna
• Odcinek 4: Białogród i cesarsko-pruskie słupy graniczne
• Odcinek 5:  Szlakiem Ondraszka
  
• Odcinek 6:  Frysztat i dawna Karwina
  
• Odcinek 7: Śląska (Polska) Ostrawa
• Odcinek 8: Droga "książęca" do Bielska
• Odcinek 9: Zamki nad Piotrówką
  
• Odcinek 10: Dookoła Skoczowa
  
• Odcinek 11: Szlakiem hutnictwa-Ustroń
  
• Odcinek 12: Huta trzyniecka i okolice
  
• Odcinek 13: Gronie nasze gronie-Wisła
  
• Odcinek 14: Brenna i okoliczne góry
  
• Odcinek 15: Rowerem na Jaworowy i z Jaworowego
• Odcinek 16: Czantoria na rowerze
  
• Odcinek 17: Godula, Ropiczka i Praszywa
  
• Odcinek 18: Do ujścia Olzy
• Odcinek 19: Do źródła Olzy
  
• Odcinek 20: Cierlicko i Żermanice
  
• Odcinek 21: Żabi Kraj
  
• Odcinek 22: Najwyżej w Księstwie, czyli Łysa Góra
  
• Odcinek 23: Trójstyk
  
• Odcinek 24: Trójwieś i Ochodzita
  
• Odcinek 25: Tajemnicza góra Girowa oder Hexenberg
  
• Odcinek 26: Kozubowa i Ostry
  
• Odcinek 27: Kamienna chata i dolina Łomnej
  
• Odcinek 28: Beskidzka perełka Moravka
• Odcinek 29: Salmopol i Malinowska Skała
• Odcinek 30: Z Równicy na Czupel
  
• Odcinek 31: Stożek MTB
  
• Odcinek 32: Stożek od czeskiej strony
• Odcinek 33: Trasa graniczna na Budzin]
• Odcinek 34: Ostrawica - śląska granica (południe)
  
• Odcinek 35: Ostrawica - śląska granica (północ)
  

Za tydzień Daniel Pipień zaprosi nas na wycieczkę: Góra Trawny i Svarna Hanka