Zaloguj się
Jesteś nowy na OX.PL?
Zaloguj się
Jesteś nowy na OX.PL?
wiadomości

Weekendowe propozycje rowerowe (WPR). Odcinek 8: drogą ''książęcą'' do Bielska

W kolejnym odcinku serii Weekendowe Propozycje Rowerowe propozycja wycieczki z Cieszyna do Bielska mniej więcej tak, jak wiodła kiedyś ''najstarsza droga'', pamiętająca czasy średniowieczne. Którędy przebiegała?

Obecnie nowa droga to oczywiście ekspresówka S52. Stara droga to tzw "droga cesarska" zbudowana w XVIII w. w celu lepszego powiązania nowo zyskanej prowincji (Galicji) z resztą monarchii. Spróbujemy natomiast odtworzyć przebieg jeszcze starszej drogi, która prowadziła do Bielska zanim powstała cesarska droga. Nazwałem ją sobie - "książęca". Ciekawe kto wie, jak ona dokładnie wiodła...




 Fragment Skoczów-Grodziec (kliknij na zdjęcie, by powiększyć),  fot. Daniel Pipień Fragment Grodziec - Jaworze (kliknij, by powiększyć), Fot: Daniel Pipień Fragment Jaworze-Bielsko, fot. Daniel Pipień

 

Z Cieszyna jedziemy starą drogą - "cesarską" przez Ogrodzoną do Skoczowa. Jej poprzedniczka prawdopodobnie biegła podobnie, raczej nie była utwardzona i szeroka była może na jeden wóz konny. Wiła się między polami i przechodziła przez centrum Krasnej, Ogrodzonej oraz Międzyświecia.

Do Skoczowa wjeżdżamy Cieszyńską i kierujemy się na rynek. Niewielkie miasteczko w średniowieczu otaczały drewniano-ziemne obwałowania z dwiema bramami. Droga "książęca" przechodziła przez rynek a potem koło skoczowskiego zamku i przez bród (później most) na Wiśle.

W XVI w. zamek przebudowano na murowany, otoczony wałem ziemnym. Po pożarze miasta w 1713 r. wybudowano nowy obiekt, który przybrał formę dworu. Dwór będący w kiepskim stanie rozebrano w 1938 r.

 

 Rynek w Skoczowie, fot. Daniel Pipień Pogórze, Zajazd Arenda Fot: Daniel Pipień

Jedziemy dalej do Pogórza i skręcamy obok dawnego zajazdu pocztowego Arenda stojącego przy "cesarce". Droga "książęca” biegła nieco dalej, w okolicach stawów a potem nie wspinała się na Pogórski kopiec, lecz obchodziła go z prawej strony (obecnie ul. Zamek). Mijamy dawny pałac Stonawskich w Pogórzu (DPS), dojeżdżamy do drogi „cesarskiej” i przed Grodźcem (za figurą aniołka) skręcamy w lewo.

Zjedziemy polną drogą do Grodźca i wylądujemy na starym kamiennym moście. Jest tam drewniana kładka, ale dawniej był kolejny kamienny most, po którym pozostał niewielki fragment. Droga biegła koło starego kościoła (obecnie ruiny) i zamku.

 Grodziec, kamienny mostek, fot. Daniel Pipień Grodziec, ruiny kościoła, Fot: Daniel Pipień
 
 Grodziec, zamek, fot. Daniel Pipień  

Zalesione wzniesienie z kaplicą Zoblów trawersowała po pd.-wsch. stronie, potem między polami wąwozem schodziła do dolinki (był tam most) i mniej więcej w tym miejscu gdzie dzisiaj biegnie ekspresówka osiągała Świętoszówkę. Przed Jasienicą skręt w prawo w ulicę Kamienną. Tak właśnie dalej prowadziła droga książęca. Droga „cesarska” prowadzi prosto przez Wapienicę do Bielska.

Wprawdzie jedziemy przez Jasienicę i Jaworze, ale centrum dawnych wiosek zostaje na uboczu. W średniowieczu drogi prowadzono przez centrum wsi. Droga którą jedziemy pokrywa się z dawną książęcą drogą i prowadzi przez centrum Jaworza, które było chyba dosyć ważną miejscowością od najdawniejszych czasów. Już w czasach przed naszą erą na wzgórzu Młyńska Kępa znajdował się gród obronny datowany na wczesną epokę żelaza (700 - 400 p.n.e). Na niedalekim wzgórzu Palenica odkryto kamienne kopce i wały. Ominiemy jednak te trochę odległe miejsca, ale w zamian pojedziemy na niewielkie wzgórze Goruszka, gdzie znajduje się okrągła glorieta z XVIII w., podparta sześcioma klasycystycznymi kolumnami. Jadąc kiedyś na szczyt, zaciekawił mnie niski wał biegnący dookoła. Wykorzystując cieniowanie mapy w technice LIDAR zauważyłem, że okrąg otacza cały szczyt Goruszki. Ciekawe czy to co wygląda na wał rzeczywiście jest pozostałością wału otaczającego jakąś dawną osadę, bądź to wałem o innym charakterze np. kultowym, czy też dziełem młodszym?

 Jaworze, wzgórze Goruszka, fot. Daniel Pipień  Jaworze Goruszka w technice LIDAR, Fot: Daniel Pipień


W centrum mijamy pałac dawnych właścicieli Jaworza hrabiów Saint-Genoisové d’Anneaucourt. To jednak nie koniec ciekawostek Jaworza. Tuż przy wjeździe do sanatorium dziecięcego znajduje się gródek średniowieczny zwany Zómczyskiem. O tych tajemniczych miejscach możemy nieco dowiedzieć się z krótkiego filmiku o Jaworzu: https://www.youtube.com/watch?v=5_kFrCqde0s

 Jaworze, pałac, fot. Daniel Pipień  Jaworze, gródek średniowieczny, Fot: Daniel Pipień


Z Jaworza do Bielska jedziemy koło muzeum oceanograficznego, potem przez mostek na potoku Wapiennica i koło lotniska w Aleksandrowicach. Lotniczą i E. Orzeszkowej na Hulankę skąd Cieszyńską na stare miasto w Bielsku.

Tak docieramy do Bielska, które dawniej było jednym z ważniejszych miast w Księstwie Cieszyńskim. Poza Cieszynem tylko Bielsko, Frysztat i Frydek posiadały mury miejskie.

 Bielsko Aleksandrowice, fot. Daniel Pipień Bielsko, ul. Cieszyńska, Fot: Daniel Pipień

Bielsko leżało kiedyś na granicy KC, będącego od 1327 r. lennem korony czeskiej. Za rzeką Białą było natomiast Księstwo Oświęcimskie (od 1454 r. Królestwo Polskie). Później Bielsko było głównym miastem niewielkiego państewka stanowego, przekształconego w księstwo.

Dodam jeszcze, że zamek został wzniesiony w XIV wieku. Przez następne stulecia był stopniowo rozbudowywany, a wokół niego zaczęła rozwijać się osada, która z czasem uzyskała prawa miejskie. Swój obecny wygląd uzyskał po przebudowie w latach 1855-1864.

W drodze powrotnej jedziemy inaczej i nie mniej ciekawie. Ulicą Sobieskiego do Starego Bielska, gdzie znajduje się dobrze zachowane grodzisko otoczone wałem i fosą. Osada obronna została zbudowana w XII w. lub nawet jeszcze wcześniej a uległa pożarowi w 1400 r. Dobrze zachowały się wały oraz fosa.

 Bielsko zamek, fot. Daniel Pipień Grodziskow  Starym Bielsku, Fot: Daniel Pipień

Z rejonu grodziska udajemy się dalej szlakiem rowerowym Greenway na wzgórze Trzy Lipki, skąd rozpościera się ładny widok na Bielsko oraz Beskid Mały i Beskid Śląski. Następnie przez Mazańcowice i Międzyrzecze do Rudzicy.

 Bielsko Trzy Lipki, fot. Daniel Pipień Mazańcowice, Fot: Daniel Pipień

 

We wsi znajduje się zaniedbany dawny dwór oraz galeria stracha polnego. Zjeżdżamy serpentynami do Iłownicy skąd przez Pierściec i Kiczyce do Ochab a następnie przez Dębowiec i Gumna do Cieszyna.

 Rudzica, dwór, fot. Daniel Pipień Rudzica, Galeria Stracha Polnego, Fot: Daniel Pipień
Pierściec, fot. Daniel Pipień Dębowiec, Fot: Daniel Pipień

 


Daniel Pipień

 


Daniel Pipień - 38 lat i kilkadziesiąt tysięcy kilometrów na liczniku. Od dziecka pasjonuje się zwiedzaniem i rowerami. Amatorsko startuje w zawodach MTB. Łącząc pasję rowerową i ciekawość świata, poznaje Śląsk Cieszyński i swoimi pomysłami na ciekawe wycieczki rowerowe dzielić się będzie również z Wami.

Wycieczki i wyprawy rowerowe Daniela możecie śledzić na jego, prowadzonym od 2009 roku, blogu: http://daniel3ttt.bikestats.pl/

 

W kolejnym odcinku na trasę:  Zamki nad Piotrówką

 

Poprzednie odcinki:

źródło: OX.PL
dodał: NG

Komentarze

8
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za komentarze internautów. Wpisy niezgodne z regulaminem będą usuwane.
Dodając komentarz, akceptujesz postanowienia regulaminu.
Zobacz regulamin
2016-10-28 22:17:42
ciamajda: Historia mówi iż projektant \"cysorskij\" został oślepiony za poprowadzenie drogi przez wiele \"kopców\". Ile w tym prawdy....?
2016-10-29 13:52:48
Herr Flick: Fajna, ciekawa trasa. Co prawda w tej konfiguracji jej nie przejechałem ale w każdym z wymienionych miejsc byłem. Wg tego co przeczytałem to Goruszka była jakims obiektem kultu religijnego ale mogła być też czymś w rodzaju grodziska. Tym bardziej, że na pobliskich wzniesieniach też odkryto coś na kształt obwałowania. Problem w tym, że jeździłem tamtędy mnóstwo razy i jakoś trafić na Młyńską Kępę nie mogę. Tak samo na kamienne kręgi na Palenicy- gdzie ta Palenica jest?<br /><br />A wracając do tej cesarskiej drogi. Musiała on kiedyś być jakoś oznakowana. Można znaleźć jakieś kamienie? Komora Cieszyńska jest oznaczona kamieniami. Co poniektóre jeszcze się zachowały.<br /><br />Aha, w którym miejscu w Starym Bielsku jest to grodzisko? Sobieskiego jedziemy w górę w kierunku Wapienicy? Tam to jest? <br /><br />Pora się wybrać na Trzy Lipki- nigdy tam nie byłem a obok tego krzyża przejeżdżam samochodem co najmniej 2 razy dziennie
2016-10-29 17:17:43
daniel3ttt: Wymienione obiekty można znaleźć na mapie: http://wikimapia.org/#lang=pl&amp;lat=49.787471&amp;lon=18.958626&amp;z=15<br />Info też na linkowanym w artykule filmiku. <br />1. Na Goruszcze mogło coś być, ale chyba nie ma potwierdzonych dowodów. Niski wał otacza wzgórze dookoła.<br />2. Młyńska Kępa jest stanowiskiem archeologicznym. Najlepiej dotrzeć tam ścieżką od pn. od ul. Dawny Trakt i Sielska. Idąc od Dolnego Dworu trafimy na zarośla i płot.<br />3. Na Palenicę najlepiej dotrzeć niebieskim szlakiem od zapory na zbiorniku wodnym. Na grzbiecie w prawo od szczytu Kopany.<br />4. Na mapie przy \&quot;starej drodze\&quot; (Alter Dermahliger Weeg) zaznaczone są kamienie milowe, jednak nie znalazłem ich w terenie. W przypadku cesarskiej drogi też coś mogło być, ale droga była na pewno poszerzana i zniknęły.<br />5. Grodzisko w Starym Bielsku jest koło kościoła ewangelickiego Jana Chrzciciela, ulica Wał Szwedzki i Pod Grodziskiem.
2016-10-29 18:22:46
Herr Flick: Dzięki Daniel
2016-10-29 18:44:34
muandi: Trasa warta przejechania ale to już chyba w nowym sezonie 2017r
2016-10-29 20:58:28
Herr Flick: Muandi, spokojnie da sie to zrobić jeszcze w tym sezonie. Źle nie ma. A po za tym sezon trwa cały rok.
2016-10-29 21:25:48
daniel3ttt: To fakt że dni coraz krótsze i robi się zimniej. Są jednak tacy którzy jeżdżą cały rok :) Propozycję napisania tras rowerowych po Śląsku Cieszyńskim dostałem w sierpniu stąd tak wyszło. Jeśli jednak kogoś coś zaciekawi i zainspiruje w tych propozycjach to nawet za rok czy kiedyś indziej może sobie znaleźć wpisując w wyszukiwarce np: trasy rowerowe, WPR czy nazwisko autora.
2016-10-30 10:07:47
Mat712: Fajny cykl!<br />Będzie gdzie jeździć!
Musisz się zalogować, aby móc wystawiać komentarze.
Nie masz konta? Zarejestruj się i sprawdź, co możesz zyskać.
To również może Ciebie zainteresować:
Ostatnio dodane artykuły: