Haft na krzyż. I Dni Beskidzkiego Haftu Krzyżykowego w Muzeum 'Na Grapie' w Jaworzynce

Muzeum regionalne „Na Grapie” w Jaworzynce zostało otwarte w dniu 19 czerwca 1993 roku z inicjatywy wielkiego miłośnika cieszyńskiej ziemi, poety i pisarza Jerzego Ruckiego. Chciał on dzięki niemu pokazać potomnym oraz przyjezdnym skrawek dawnego życia miejscowych górali. W muzeum zobaczymy więc wielopokoleniowe stroje istebniańskie, prace miejscowych twórców i rzemieślników, a ponadto unikatowy skansen, składający się z kurnej chaty z 1920 roku, stodoły oraz kuźni. W każdym z budynków umieszczone zostały liczne eksponaty. Organizowane są tutaj również warsztaty tradycyjnego rzemiosła, a w dniach 18 - 20 lipca będą to warsztaty haftu krzyżykowego.

- Beskid Śląski należy do tych regionów w Polsce, w których tradycyjne rękodzieło ludowe jest pielęgnowane i ciągle rozwijane. Specyficzny rodzaj haftu tzw. warkoczykowy stosowany jest głównie do zdobienia stroju regionalnego górali beskidzkich. Wyszywane na płótnie lnianym motywy wyłaniają się z niezahaftowanego tła. W damskim stroju hafty umieszcza się na tzw. lemce na rękawach oraz wokół szyi (wyszycie w kolorze wiśniowym, czerwonym lub czarnym). W męskim stroju haftuje się koszule używane na co dzień ("bukowe") oraz białe - odświętne. W "bukowych" wyszywa się znaczek umieszczony u podstawy rozcięcia z przodu, wyszycie jest w kolorze czarnym i czerwonym. Białe, odświętne koszule stroju męskiego wyszywane są wzdłuż rozcięcia przodu w kolorze brązowym, lub czarno - czerwonym oraz na pasach na końcach rękawów - wyszycie w kolorze brązowym. Beskidzki haft stosuje się również do zdobienia obrusów, bieżników, serwet wyszywanych na płótnie, galanterii z lnu i płótna - toreb, torebek, kosmetyczek, pasków, odzieży, poduszek, zakładek, ozdób choinkowych, kartek okazjonalnych i obrazów. Dodatkowo zdobione haftem wyroby mogą być obrobione koronką koniakowską. - czytamy na stronie Gminy Istebna.

Warsztaty urozmaicane są opowieściami o tym, jak wyglądało dawniej życie dzieci i młodzieży. Towarzyszy temu nauka tutejszych zabaw, gier, tańców oraz piosenek. W weekendowym programie przygotowano ponadto wiele ciekawych propozycji związanych z tradycjami górali śląskich, m. in:
     - wystawa haftów i wzorów beskidzkich, w tym odsłonięcie "pytla" wykonanego przez jaworzyńskie hafciarki,
     - kiermasz wyrobów hafciarskich,
     - konkurs gwarowy dla mieszkańców Jaworzynki, Istebnej i Koniakowa,
     - zabawy ludowe dla dzieci i całych rodzi,
     - pokaz filmów z Jaworzynki i o Jaworzynce,
     - śpiewy, tańce.

Szczegóły dotyczące imprez znajdują się na plakatach.

(red)