Gdzie na wycieczkę górską? „Pętelka” z Porąbki na Trzonkę

Wycieczkę rozpoczynamy w Porąbce. W miejscowości sporo znajdziemy darmowych parkingów. Choćby pomiędzy urzędem Gminy a strażnicą Straży Pożarnej. Nieopodal ustawiony jest turystyczny drogowskaz. Zaczynają się tam szlaki żółty „Porąbka – Kiczera – przełęcz Bukowska” i niebieski „Porąbka – Przełęcz Bukowska”, przebiega tamtędy zielony „Gaiki – Sucha Beskidzka”. My wybieramy szlak niebieski. Przez pierwsze 1,4 km poprowadzi nas on malowniczym brzegiem Jeziora Czanieckiego.

Gdy zaparkujemy samochód przy Urzędzie Gminy i Straży Pożarnej wpierw uwagę naszą z pewnością przykuje znajdujący się po drugiej stronie ulicy Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Porąbce z 1907 roku.

Już po chwili napotkamy infrastrukturę ustawioną przez Gminę Porąbka w ramach trasy edukacji ekologicznej. Centra edukacji ekologicznej zostały wybudowane w 2019 roku w ramach projektu "Zagospodarowanie cieków wodnych na terenie Gminy Porąbka” współfinansowanego ze środków UE w ramach regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Śląskiego na lata 2014-2020.
Centra powstały w każdym z 4 sołectw Gminy i każde z nich zostało wyposażone w elementy małej architektury: drewniane wiaty z drewnianymi siedziskami, tablice edukacyjne, ławki, kosze na śmieci, stojaki rowerowe, ramy drewniane z kwiatkami. Ponadto każde centrum posiada plac do edukacji ekologicznej, na którym znajdują się: ścieżka sensoryczna, ścieżka śladów zwierząt (rysia, jelenia, gęsi, dzika), ogródek z grządki ziół, schronisko dla płazów, hotele dla owadów. Ponadto na placach znajdują się również: łąka kwiatowa, trawniki, jabłonie, leszczyny, lipy.
Nawierzchnie placów wykonane zostały z nawierzchni żywiczno-mineralnej, wodoprzepuszczalnej. Centra połączone są ze sobą siecią oznakowanych tras edukacji ekologicznej, które również powstały w ramach projektu. Na kanale Yutobe Urzędu Gminy Porąbka możemy obejrzeć film o tamtejszych centrach i trasach edukacji ekologicznej 

Przy infrastrukturze  edukacji ekologicznej rośnie okazały pomnikowy dąb. Nosi on imię Dąb Wolności. Zasadzony został w 1923 roku przez działaczy Związku Byłych Wojskowych. Założyli go uczestnicy walk I wojny światowej a w 1923 roku zorganizowali uroczystości w ramach świętowania 5-lecia niepodległego państwa polskiego – II RP. 

Dąb rośnie przy kaplicy pw. św. Urbana. Jak czytamy na portalu Polska Niezwykła „Kaplica św. Urbana została wzniesiona w latach 1823 - 1827 i jest jednym z najstarszych zabytków sakralnych Porąbki, powstała na gruncie należącym do Franciszka Wawaka. W środku znajduje się kamienny ołtarz, a nad nim obrazy Matki Boskiej Różańcowej oraz św. Urbana. Po bokach ołtarza, na kolumnach ustawiono figury św. Franciszka oraz św Jana Nepomucena.” 

Minąwszy infrastrukturę Centrach Edukacji Ekologicznej idziemy dalej. Brzegiem Jeziora Czenieckiego poprowadzi nas niebieski szlak turystyczny. Jego znaków będziemy trzymać się także później. Wraz ze szlakiem bowiem przy zaporze, opuścimy brzeg jeziora. Znaki poprowadzą nas kawałek (niecały kilometr) wzdłuż głównej drogi Porąbka – Kęty. Można jednak iść nie chodnikiem wzdłuż jezdni, a przyjemną leśną ścieżką. Następnie – za znakami niebieskiego szlaku turystycznego – skręcamy w prawo, w górę. Znakami niebieskiego szlaku turystycznego kierować będziemy się przez pierwsze 7 km naszej wycieczki. 

Po niecałych 2 km wędrówki w górę pomiędzy zabudowaniami domów jednorodzinnych asfaltową ulicą Beskidzką szlak wchodzi w las. Co kawałek na drzewach zawieszono drewniane płaskorzeźby stacji Drogi Krzyżowej. Przy stacji XI, 400 metrów od Przełęczy Bukowskiej, jest źródło. 

Po 275 metrach po minięciu źródła spotykamy znaki zielonego szlaku turystycznego „Gaiki – Sucha Beskidzka”. Skręcamy w prawo. Znaków zielonego szlaku turystycznego trzymać będziemy się już do końca tej wycieczki, a więc przez następne 5,5 km. Odcinek ten opisany był w propozycji wycieczki „23–kilometrowa pętla z Porąbki”, tyle, że wówczas szliśmy nim w odwrotnym kierunku.

Na lewo roztaczają się widoki na charakterystyczną górę Żar. Dalej widać także Skrzyczne. Gdy zaś spojrzymy za siebie, dostrzeżemy Pilsko. Po lewej stronie na polanie z widokiem ustawione są tablice edukacyjne opowiadające o przyrodzie, które również opisane są we wspomnianej propozycji wycieczki  „23–kilometrowa pętla z Porąbki”. 

Nieco dalej napotkamy na miejsce ogniskowe. Znajdują się tam też pozostałości po gospodarstwie, jakich w okolicach dosyć sporo.

Jeszcze niżej w miejscu widokowym z widokiem na Żar i Skrzyczne, a także zabudowania Porąbki, dolinę Soły i zaporę Porąbka, która spiętrzając wodę tworzy Jezioro Międzybrodzkie ustawiono ławkę. Stąd już tylko 20 minut schodzenia w dół. Kiedy dojdziemy do zabudowań Porąbki, trzeba uważnie śledzić oznakowanie szlaku. Po 400 metrach od wyjścia z lasu i początku drogi asfaltowej szlak bowiem z ulicy Bukowskiej skręca w prawo, w wąski przesmyk pomiędzy domami jednorodzinnymi. Poprowadzi nas koło wspomnianego na początku kościoła do parkingu w centrum Porąbki, na którym rozpoczynaliśmy naszą wędrówkę. Schodząc ujrzymy w pełnej okazałości powstały w 2020 roku na murze Gminnego Ośrodka Kultury patriotyczny mural. Jak czytamy na portalu Regionu Bierlska-Białej Żywca i Cieszyna „autorstwa Macieja Szymonowicza powstał w ciągu pięciu dni, a stworzył go Maciej Szymonowicz, muralista, założyciel zespołu Psio Crew. Malowidło przedstawia żołnierza i żołnierkę w strojach z I Wojny Światowej oraz orła, który jest symbolem wolności.”

Cała trasa to 12 km, których przejście zajmie nam około 4,5 godzin.

(indi)