Dylemat zwrotnicy w Kornelu
Na pierwszym spotkaniu dyskutowano na temat moralnych dylematów na przykładzie jednego z najsłynniejszych eksperymentów myślowych, czyli „dylemat wagonika”, zwany również „dylematem zwrotnicy". Jak podkreślali organizatorzy wydarzenia, jest to jedna z ciekawszych filozoficznych zagadek, mająca kilka wersji. Jest również wykorzystywana w etyce i psychologii. Podczas spotkania w szczególności skupiono się na aspekcie etycznym zagadnienia i omówiono w odniesieniu do sposobów rozumienia moralności.
- Tory kolejowe, z jednej strony na drodze pociągu znajduje się 5 osób, w przypadku kiedy zmieni się tor jazdy pociągu, na torach znajduje się jedna. Nie wiemy nic o tych osobach. Wyobraźmy sobie taką sytuację, że gdzieś spacerujemy i jesteśmy świadkami takiej sytuacji. Jedynym ratunkiem dla którejkolwiek z tych osób jest przełożenie tej zwrotnicy. Od państwa moralności, szybkości, przemyśleń i nie tylko, zależy to, czy zginie 5 osób, czy zginie jednak osoba. Pytanie, czy przełożyliby państwo tę zwrotnicę, wiedząc, że jeżeli tego nie zrobicie, to wagonik przejedzie 5 osób. Po przełożeniu zginie tylko jedna – wyjaśniał zagadnienie prowadzący.
W tej sytuacji należy założyć, że nie wiemy nic o osobach, które są przywiązane do torowiska. Nie mamy możliwości ich rozwiązać, a pociąg w każdym przypadku nie jest w stanie zahamować na czas. Dylemat jest o tyle ciekawy, że początkowo (tak jak w przypadku rozmów w cieszyńskiej kawiarni Kornel i Przyjaciele) większość osób wskazuje, że faktycznie, powinno się przesunąć zwrotnicę w taki sposób, żeby zginęła jedna osoba zamiast pięciu.
Główny problem w tym przypadku polega na określeniu, czy faktycznie mamy moralne prawo dokonywać wyboru, kto ma zginąć. Z jednej strony ciężko jest określić, czy faktycznie powinniśmy ingerować w sytuację, z drugiej strony jednak brak działania, czy bierność w takiej sytuacji może być potraktowana jako godzenie się na śmierć pięciu osób, czy też swoisty współudział w tragedii.
JŚ
Komentarze
Dodając komentarz, akceptujesz postanowienia regulaminu.
Nie masz konta? Zarejestruj się i sprawdź, co możesz zyskać.