W cieszyńskim szpitalu walczą z otyłością

Otyłość uznawana jest obecnie za poważną, przewlekłą chorobę cywilizacyjną i staje się coraz trudniejszym wyzwaniem zdrowotnym. Z roku na rok rośnie liczba osób borykających z nadwagą i otyłością, które wpływają na niemal każdy aspekt ich życia i co w konsekwencji prowadzi do rozwoju kolejnych chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca typu 2, bezdech senny, choroba serca czy udar mózgu. Dlatego kluczowe jest skuteczne leczenie otyłości ze zminimalizowanym ryzykiem nawrotów. Szacuje się, że skuteczność leczenia zachowawczego otyłości w ciągu 5 lat wynosi 5%, a powyżej tego okresu dramatycznie spada. Podstawą jest tutaj modyfikacja stylu życia obejmująca przede wszystkim zmianę sposobu żywienia pod opieką dietetyka, zwiększenie aktywności fizycznej i wsparcie psychologiczne. W wybranych przypadkach, pod ścisłą kontrolą lekarską, można zastosować farmakoterapię. Inną metodą walki z otyłością jest chirurgiczne leczenie bariatryczne. Są to nowoczesne zabiegi polegające na redukcji objętości żołądka czy resekcji i ograniczeniu wchłaniania poprzez odpowiednie „przełączenia pokarmowe” – to popularny by-pass. Zespół Oddziału Chirurgii Ogólnej, Małoinwazyjnej i Onkologicznej Szpitala Śląskiego pod kierownictwem dr. n. med. Michała Dyaczyńskiego realizuje w cieszyńskiej placówce refundowane operacje bariatryczne, dając szansę wielu pacjentom na powrót do zdrowia i sprawności.

- Operacje bariatryczne są obecnie kluczowym narzędziem w walce z otyłością, a ich skuteczność sięga nawet do 75% w zakresie długoterminowej utraty masy ciała. Zabiegi takie jak bypass żołądkowo-jelitowy nie tylko redukują wagę, ale także znacząco poprawiają stan zdrowia pacjentów, prowadząc do zminimalizowania bądź ustąpienia wielu chorób współistniejących. W Szpitalu Śląskim zapewniamy najwyższy standard opieki chirurgicznej i realizujemy zabiegi w sposób laparoskopowy, co pozwala naszym pacjentom na bezpieczne przejście przez cały proces leczenia, krótki czas rekonwalescencji i osiągnięcie trwałych rezultatów – wskazuje dr n. med. Michał Dyaczyński, Lekarz Kierujący Oddziałem Chirurgii Ogólnej, Małoinwazyjnej i Onkologicznej Szpitala Śląskiego i podkreśla: W leczeniu bariatrycznym współpracuje się zespołowo – to nie tylko zadanie chirurgów. Począwszy od lekarza rodzinnego, który odgrywa istotną rolę przy skierowaniu pacjenta do tego typu leczenia, przez chirurgów operatorów realizujących zabieg, kardiologów, diabetologów, rehabilitantów ruchowych, dietetyków aż po psychodietetyków, którzy pracują z pacjentem po zabiegu m.in. w celu wyeliminowania nawykowego podjadania. Bardzo istotna też jest praca samego pacjenta.

Na czym polega operacja bariatryczna?

Operacja bariatryczna to zaawansowany zabieg, którego celem jest leczenie otyłości poprzez zmniejszenie objętości żołądka, czyli mechaniczne ograniczenie możliwości przyjmowania pokarmu lub zmniejszenie wchłaniania kalorii przez organizm przez zmianę anatomii dróg pokarmowo-jelitowych. Szpital Śląski w Cieszynie wykonuje laparoskopowo pełen zakres tego typu zabiegów, w tym przede wszystkim rękawową resekcję żołądka (popularny sleev) oraz by-pass żołądkowo-jelitowy. Podczas tej pierwszej metody wycinany jest fragment żołądka, aby zmniejszyć jego pojemność. Przy by-passie z kolei wykonuje się resekcję żołądka i przełączenia jelitowe z lub bez ominięcia dwunastnicy.

- Każdy pacjent kwalifikujący się do leczenia bariatrycznego traktowany jest przez nasz zespół w sposób indywidulany. Dokładnie analizujemy jego stan i dobieramy najskuteczniejszą i najbezpieczniejszą w danym przypadku metodę operacyjną. Podczas resekcji żołądka wycinamy jego duży fragment, w którym wydzielana jest grelina, czyli najprościej ujmując – hormon głodu. Stymuluje on ośrodkowy układ nerwowy i silnie pobudza apetyt, dając sygnał organizmowi o potrzebie zjedzenia. Po resekcji żołądka wydzielanie tego hormonu jest ograniczone. Z kolei przy by-passie żołądkowym zmniejszona zostaje nie tylko objętość żołądka, ale też powierzchnia jelita, która odpowiedzialna jest za wchłanianie substancji pokarmowych – podkreśla dr n. med. Michał Dyaczyński, specjalista chirurgii, bariatrii i proktologii.

Pacjent bariatryczny to pacjent na całe życie

Operacje bariatryczne w cieszyńskiej placówce wykonuje trzyosobowy zespół chirurgów, a średni czas trwania zabiegu to około 90 minut. Zabiegi wykonuje się laparoskopowo, dzięki czemu skrócony jest czas ich trwania, niż w przypadku tradycyjnego cięcia chirurgicznego. Metoda laparoskopowa jest również mniej obciążająca dla chorego. Pacjent po operacji bariatrycznej w cieszyńskiej placówce uruchamiany zostaje po 6 godzinach od zabiegu i może już m.in. przyjmować płyny. W kolejnym dniu po operacji zespół chirurgów wykonuje barwnikową próbę szczelności oraz usuwa dreny pooperacyjne. W trzeciej dobie od zabiegu bariatrycznego pacjent wypisywany jest do domu.

- Po operacji bariatrycznej pierwszy spadek masy ciała najczęściej związany jest z utratą nadmiernej wody z organizmu, jednak przez pierwsze 10 dni od zabiegu pacjenci potrafią utracić nawet około 10 kg. Szacuje się, że w ciągu pierwszego roku od operacji możliwe jest zredukowanie tkanki tłuszczowej do nawet 60-75%. Kluczowa jest jednak tutaj kontrola lekarska pacjenta oraz ścisłe przestrzeganie zaleceń pooperacyjnych. Pacjent musi stosować odpowiednią dietę, suplementację i być aktywny fizycznie. Pamiętać należy, że pacjent bariatryczny jest pacjentem na całe życie. W pierwszym roku od zabiegu wykonuje się badania laboratoryjne co 3 miesiące, w drugim roku co 6 miesięcy i w kolejnych latach raz na rok u swojego lekarza prowadzącego. Taki schemat badań jest ważny, aby nie przeoczyć ewentualnych zmian w organizmie. Ponadto kluczowa jest także współpraca pacjenta bariatrycznego z psychologiem i psychodietetykiem. Tacy pacjenci osiągają zdecydowanie lepsze rezultaty w zakresie utraty masy ciała i jej utrzymania po operacji. Dlatego podkreślić trzeba, że operacja bariatryczna to pierwszy krok w walce z otyłością, następnie konieczna jest praca w zakresie mentalnej zmiany nawyków żywieniowych – wskazuje dr n. med. Michał Dyaczyński.

Kwalifikacja do zabiegu

Do operacji bariatrycznych w cieszyńskiej placówce, zgodnie z wytycznymi NFZ, kwalifikują się osoby ze wskaźnikiem BMI 40 i powyżej, niemające cech choroby metabolicznej lub osoby z BMI powyżej 35, jeśli cierpią na poważne choroby współistniejące, takie jak cukrzyca typu 2 czy nadciśnienie tętnicze. Wszystko jednak zaczyna się od decyzji lekarza rodzinnego. Jeśli lekarz zauważy, że pacjent nie radzi sobie z otyłością, boryka się z cechami zespołu metabolicznego i wyczerpał już inne sposoby leczenia, powinien skierować go do chirurga zajmującego się leczeniem otyłości i wykonującym operacje bariatryczne. Przed chirurgicznym leczeniem otyłości pacjenci mają wykonywany szereg badań obrazowych i laboratoryjnych oraz zalecane są konsultacje z zakresu kardiologii, endokrynologii, pulmonologii, które mają wykluczyć wszelkie przeciwskazania do zastosowania takiej metody leczenia. To m.in. takie badania jak: USG brzucha, Doppler naczyń kończyn dolnych, spirometria, gastroskopia, UKG oraz grupa krwi, profil lipidowy, profil wątrobowy, czasy krwawienia krzepnięcia, sód, potas, glukoza i kreatynina oraz profil hormonalny, m.in. hormony tarczycy, kortyzol i inne. Ponadto wymagane jest zaświadczenie od stomatologa, które potwierdza, że w obrębie jamy ustnej nie ma żadnego ogniska zapalnego. Warto także posiadać zaświadczenie od dietetyka mówiące o tym, że pacjent podejmował profesjonalne próby leczenia odchudzającego. Kolejnym etapem jest konsultacja psychologiczna potwierdzająca, że pacjent po operacji będzie aktywnie współpracował. Ostatnim krokiem jest konsultacja anestezjologiczna.

- Dzięki nowoczesnej technologii laparoskopowej oraz wykwalifikowanemu zespołowi chirurgów Szpital Śląski może oferować kompleksowe leczenie w zakresie chirurgii bariatrycznej, które stanowi przełom w walce z poważnym problemem zdrowotnym, jakim jest otyłość. Naszym celem jest nie tylko odpowiadanie na bieżące, zdrowotne potrzeby pacjentów, ale również wyznaczanie jak najwyższych standardów opieki medycznej na miarę wysokospecjalistycznych ośrodków medycznych – wskazuje Adam Śliż, p.o. Dyrektora Szpitala Śląskiego w Cieszynie.