Zaloguj się
Jesteś nowy na OX.PL?
Zaloguj się
Jesteś nowy na OX.PL?
wiadomości

Nie takie mroczne wieki średnie. Spacer szersznikowski: moda i muzyka średniowiecza. A w tę niedzielę Cieszyn - Mały Wiedeń

Jak ubierano się na cieszyńskim dworze za czasów księcia Przemysława Noszaka? Co dama dworu miała na sukni, a co pod suknią? Za co Papież ganił dworzan Karola IV? Na te i wiele innych intrygujących pytań odpowiedź poznali uczestnicy ostatniego „Spaceru Szersznikowskiego” zatytułowanego „Cantigas de Santa Maria - moda i muzyka w średniowiecznym Cieszynie”. Poprowadziła go Agnieszka Górecka-Przywara z Muzeum Śląska Cieszyńskiego, a wsparli ją przyjaciele z grupy rekonstrukcji historycznej „Chorągiew Księstwa Cieszyńskiego”.

Agnieszka Górecka-Przywara sporą grupę chętnych do poznania sekretów XV-wiecznej mody dworskiej i muzyki oprowadziła wpierw po Muzeum, a następnie po mieście odziana w rekonstrukcję średniowiecznego stroju. Tak samo odziani byli jej towarzysze. Ale historyczne stroje to nie wszystko, co pozwoliło oprócz zapoznania się z solidną porcją merytorycznej wiedzy historycznej poczuć trochę ducha i klimatu tamtych czasów. Przewodniczka bowiem przeplatała swą opowieść grą na rekonstrukcji fletu z epoki.

Podróż w czasie wiodła od Sali Piastowskiej, gdzie można było zapoznać się z biżuterią i modą średniowiecza. Następnie przez Rynek, wśród skrywających dawne sekrety uliczek, aż na Górę zamkową. Tam w średniowiecznej rotundzie Agnieszka Górecka-Przywara zagrała koncert fletowy. W repertuarze oczywiście znalazły się utwory z omawianej epoki.

Przewodnicy odnieśli się także do powszechnego mitu o zacofaniu tego okresu w historii Europy. 

 

A już w najbliższą niedzielę, 20 sierpnia o 11:00 udać się będzie można na kolejny z cyklu spacerów szersznikowskich kolejny Spacer Szersznikowski, tym razem pod tytułem "Cieszyn - mały Wiedeń". Zbiórka chętnych przy kasie Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Bilet: 5/10 zł (do nabycia w kasie przed spacerem). Spacer potrwa ponad dwie godziny. Poprowadzi go Wojciech Święs, pracownik MSC, laureat Nagrody Znanieckiego za najlepszą pracę magisterską w Polsce za rok 2011 (temat pracy: "Mały Wiedeń w Cieszynie. Geneza, studium zjawiska oraz wpływ na tożsamość mieszkańców miasta dziś").

(indi)

źródło: ox.pl
dodał: indi

Komentarze

30
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za komentarze internautów. Wpisy niezgodne z regulaminem będą usuwane.
Dodając komentarz, akceptujesz postanowienia regulaminu.
Zobacz regulamin
2023-08-19 12:34:33
św. Patryk.: Kwestia interpretacji czy wieki średnie były bardzo mroczne, mroczne czy półmroczne. Przede wszystkim były krwawe i okrutne. Tak zwane "państwo polskie" tak zwany Mieszko i jemu podobni budowali przy pomocy mieczy i terroru, bogacili się wyłapując miejscową ludność i sprzedając ją jako niewolników, głównie Arabom. Tak zwany chrzest Polski to jedna wielka blaga, pic na wodę propagandowy fotomontaż. Tak, mieli fujarki i na nich grali, z pewnością też niewolnicy. Na dworach tych co handlowali niewolnikami bywało wesoło. Nieliczni jaśnie wielmożni i ci w sutannach faktycznie żarli pili i bawili się dojąc i gnębiąc Bóg ciemny lud. Dziękuję za takie "oświecenie", nie podniecam się.
2023-08-19 14:38:29
AntyklerForte+: Pochwalony. Prawdziwe oświecenie przyniosły i ciemnotę rozświetliły dopiero płonące stosy Świętej Inkwizycji na których przykładnie palono heretyków, odszczepieńców i czarownice. Z Panem Bogiem.
2023-08-19 19:02:02
robespierre: Agnieszka Górecka-Przywara sporą grupę chętnych do poznania sekretów XV-wiecznej mody dworskiej i muzyki oprowadziła wpierw po Muzeum, a następnie po mieście odziana w rekonstrukcję średniowiecznego stroju... XV w. na Śląsku Cieszyńskim (wówczas Księstwie Cieszyńskim), raczej nie powinien kojarzyć się z... cyt. z Mieszkiem, Arabami, chrztem Polski, czy tak nazwanym "państwem polskim"... Faktycznie "ktoś" znów zabłysnął...
2023-08-19 21:02:31
Oko: A propos niewolników, to pamiętam znakomite hasło "zaszczepię się, bo nikt nie będzie mi odbierał wolności"
2023-08-19 21:33:22
Vito: Patryku, coś ci się się po... Gmatwalo. To właśnie państwa zachodnie bogacily się kosztem innych, kolonizowaly. Najbrutalniejsze były te które dzisiaj grają najspokojniejszych, poczytaj o koloniach belgijskich. Dziś jakby ich sumienie gryzlo i za wszelką cenę nakazują abyśmy przyjmowali tych których kiedyś oni gnebili, jakby chcieli odkupić swoje grzechy naszym kosztem. Nie dziwi ze Państwo Polskie nazywasz "tak zwanym" widać do dziś pewne prawdy nie mogą umiejscowic się w pustej głowie. BTW ciekawostka jest ze angielskie slave (niewolnik) ma swoje źródło w slavic (Słowianin), bo to właśnie germanie (bo ich państwowośc zrodziła się w XIXw) najezdzali ziemię wschodnie i uprowadzali ludzi aby nimi kupczyc. Już wtedy mieli do tego smykalke.
2023-08-20 02:57:54
św. Patryk.: viciulu słuchaj dalej księdza i i kurwizji a będziesz w styczniu w sandałach chodził - na postkomunistyczny bełkot o pradawnych ziemiach piastowskich teraz ci partyjna propaganda nakłada nienawiści do Tuska i wszystkiego co niemieckie no i nic dziwnego, że pierdzielisz jak już się tylko odezwiesz - polecam teksty fachowców w tym temacie: " Opierając się na relacji Anonima zwanego Gallem, badacze naszych dziejów jeszcze nie tak dawno zakładali, że młode państwo pierwszych Piastów miało jednoczyć kolejne ziemie w drodze powolnej ewolucji, trwającego kilka pokoleń. Okazuje się jednak, że państwo powstało w drodze gwałtownej rewolucji, w wyniku niszczycielskich wojen. Dzięki podbojom Piastowie zyskiwali nowych poddanych. I nowych niewolników. Słowian sprzedawano przede wszystkim Arabom. Był to masowy wręcz handel." ===> wiadomosci.onet.pl/kraj/tajemnica-powstania-panstwa-pierwszych-piastow/yx86kl8
2023-08-20 02:58:49
św. Patryk.: Mieszko I nie miał pojęcia, że był władcą Polski. "Mógł też nie wiedzieć, że jest Mieszkiem" Wedle utrwalonej w Polsce tradycji Polanie mieliby być plemieniem prapolskim rządzonym przez Piastów. Tyle że cała ta konstrukcja nie ma umocowania w źródłach – mówi prof. Przemysław Urbańczyk.
2023-08-20 02:59:13
św. Patryk.: "Newsweek Historia": Ile prawdy jest w stwierdzeniu, że wywodzący się z plemienia Polan pierwszy władca Polski, Mieszko I, przyjął chrzest 14 kwietnia 966 r., co dało początek państwu polskiemu? === Prof. Przemysław Urbańczyk: Jest to obowiązujące prawo, bo Sejm w kwietniu 2019 r. uznał, że "w celu upamiętnienia chrztu Polski, datowanego na 14 kwietnia 966 r., zważywszy na doniosłość decyzji Mieszka I, uznawanej za początek państwa polskiego" należy ustanowić święto państwowe."
2023-08-20 02:59:56
św. Patryk.: "Tym samym politycy rozwiązali problem, nad którym historycy głowią się już ponad sto lat. Jest to jakiś sposób rozstrzygania trudnych kwestii… Prof. Henryk Samsonowicz mawiał podczas zawziętych dyskusji mediewistów: "Proponuję przegłosować, co miał na myśli Gall Anonim". Tyle że prof. Samsonowicz żartował, a nasi politycy nie. Oczywiście o żadnej Polsce w X w. nie można mówić, ta nazwa pojawiła się za Bolesława Chrobrego w XI w. Zatem Mieszko I nie miał pojęcia, że był władcą Polski. === A wiedział, że jest Mieszkiem? === – Tego także nie wiemy. Jego imię to późna konstrukcja. Pamiętajmy, że wówczas nie wytworzono źródeł, które mogły wiernie oddać to, co mówiono w jego państwie. Ibrahim ibn Jakub, który wspomina o Mieszku, był Żydem z Półwyspu Iberyjskiego. Nie zawitał na tereny dzisiejszej Polski, ale do czeskiej Pragi. Musiał po arabsku zapisać słowiańskie imię, a w zapisie arabskim brak samogłosek, stąd jego Mškh można odczytać na różne sposoby. Natomiast Widukind był Sasem i pisał po łacinie, w której też trudno oddać szeleszczące słowiańskie słowa. W różnych wersjach jego kroniki imię "króla Licikawików" zapisane jest jako Misica, Misaca lub Misaco. Inny niemiecki kronikarz także pisał Misico."
2023-08-20 03:01:30
św. Patryk.: "Mieszko nie wiedział, że jest księciem Polan, ale nawet gdyby wiedział, iż należał do takiego plemienia, to mało by go to obchodziło. === Czy postać Mieszka II, o którym jest więcej świadectw, nie pomaga? Skoro dano mu imię po dziadku, to pewnie tak się on właśnie nazywał. === – Bolesław Chrobry kazał wybić monetę dla swojego syna z napisem Misico, a więc tak, jak pisali Niemcy. Dopiero w połowie XI w. spotykamy w rocznikach polskich zapis Mesco lub Mesko. Nie wiemy więc, jak nazywał się pierwszy historyczny książę z rodu Piastów, ale dla nas oczywiście pozostanie już Mieszkiem. === Data 14 kwietnia 966 r. też się nie zgadza? === – Można ją włożyć między bajki. Zapisana przez Sejm data nie ma żadnego oparcia w wiedzy naukowej. Warto dodać, że żaden ze współczesnych Mieszkowi kronikarzy nie odnotował chrztu, tak jakby nie było to wydarzenie godne uwagi. Późniejsze o kilkadziesiąt lat źródła niemieckie i polskie nie są pewne nawet daty rocznej i podają lata 966, 967 oraz 968. Co więcej, z okresu panowania Mieszka nie mamy żadnego archeologicznego dowodu, że chrystianizowano jego państwo. Nie znaleźliśmy do dziś ani jednego grobu chrześcijanina z czasów Mieszka I, a kopiemy już ponad sto lat."
2023-08-20 03:01:51
św. Patryk.: "Przynajmniej wiemy, że początek naszemu państwu dało plemię Polan, prawda? === – Wedle utrwalonej w Polsce tradycji Polanie mieliby być plemieniem prapolskim, rządzonym przez Piastów. Tyle że cała ta konstrukcja nie ma umocowania w źródłach, bo Polan nie wspomina żadne źródło z czasów Mieszka. Nazwa Polonia pojawiła się dopiero na samym początku XI w. Późniejsi kronikarze, chcąc ją objaśnić, posługiwali się analogią: skoro jest Ruś i Rusini, to na pewno była Polonia i Polanie. Mieszko więc też nie wiedział, że jest księciem Polan, ale nawet gdyby wiedział, iż należał do takiego plemienia, to mało by go to obchodziło. Budował władzę swoją i swojego rodu, ale nie na podstawie jakiegoś plemienia Polan. "
2023-08-20 03:02:26
św. Patryk.: "Ale budował państwo. === – Tak, jednak nie takie, o jakim dziś myślimy. Mamy tendencję, aby przykładać dzisiejsze wyobrażenie o państwie do ówczesnych realiów. Chcemy, by władztwo Mieszka miało wyraźnie wyznaczone granice terytorialne, centrum administracyjne, system prawny itd. We wczesnym średniowieczu było inaczej. Granice były płynne, stolice nieustalone, krajem rządzono po trosze na zasadzie ugody, po trosze w oparciu o siłę. Mieszko miał poważny argument polityczny w postaci przybocznej drużyny. Rozszerzał swoje panowanie, lecz wcale nie był twórcą państwa, bo przejął schedę po poprzednikach. Dodam od razu, że nie ma archeologicznego dowodu, by kolebką Polski było Gniezno. Ten gród zbudowano później niż Poznań, Giecz czy Ostrów Lednicki."
2023-08-20 03:03:48
św. Patryk.: "Kiedyś karierę robiła teoria, że Mieszko I był wikingiem tak jak twórcy Rusi. === – Przeciw normańskiemu pochodzeniu Piastów przemawia fakt, że poza wybrzeżem Bałtyku na naszym terytorium archeologowie nie znaleźli ani jednego przedmiotu sprzed samego końca X w., który moglibyśmy przypisać Skandynawom. Gdyby tu się zjawili, to zostawiliby jakieś ślady – np. monety, elementy uzbrojenia czy charakterystyczną biżuterię. Z archeologicznego punktu widzenia jest to więc raczej wykluczone, a z historycznego opiera się tylko na słowach Dagome Iudex, z późnej kopii dokumentu przypisywanego Mieszkowi. Tyle że nie wiemy, co te słowa oznaczają. Oczywiście żal tych wikingów, bo ich obecność jakoś nobilituje. Byli w Anglii, Szkocji, Irlandii, we Francji, na Sycylii, w Konstantynopolu, na Rusi… === To dlaczego nie u nas? === – Bo nie było tu nic ciekawego, żadnych bogactw, którymi warto było się zainteresować. Jako towar interesowali ich nad Wisłą tylko ludzie, którymi handlowali. Nasi przodkowie też zwietrzyli w tym procederze interes i nie chcieli wpuszczać konkurencji na swoje terytorium. Wysyłali niewolników do Pragi, gdzie operowali kupcy arabscy i żydowscy, albo do ujścia Wisły, gdzie przejmowali ich Skandynawowie. === Ibrahim ibn Jakub nie handlował ludźmi? === – Ibrahim ibn Jakub podaje, jakie były ceny w Pradze, ale sam raczej nie był kupcem. Pewnie dyplomatą, trochę szpiegiem. Może rozpoznawał drogę z Andaluzji przez Niemcy, Polskę i Kijów dalej do Morza Czarnego. Jechał do cesarza Ottona I, z którym miał się spotkać w Magdeburgu. Ni stąd, ni zowąd pisze o Mieszku jako królu Północy, który ma trzy tysiące zbrojnych."
2023-08-20 03:04:20
św. Patryk.: "===Wracając do pochodzenia Piastów – pan ich wywodzi z Moraw. Dlaczego stamtąd?=== – Gdy nie mamy bezpośrednich źródeł, musimy opierać się na logice historycznej. Opowiastka Galla o czterech przodkach Mieszka brzmi ładnie, ale przecież wszystkie dynastie średniowieczne tworzyły sobie takie genealogie. Jeśli więc nie wiemy, skąd pochodził Mieszko, musimy kierować się prawdopodobieństwem. Weźmy teraz dwa znamienne i interesujące nas fakty: najpierw upadek Wielkiej Morawy w 906 r., a potem początek państewka w Wielkopolsce. Ślady grodów w Poznaniu, Ostrowie Lednickim pochodzą z lat 20 X w. Później doszło Gniezno i Giecz. Ktoś musiał je zbudować i jakoś nie wierzę, że to Piast Kołodziej siadł sobie na przyzbie pod Gnieznem i stwierdził: a teraz zbudujemy państwo. Wymagało to dużej wiedzy, doświadczenia, determinacji i charyzmy. Te cechy mieli uciekinierzy z Moraw. Ponadto nazwy takie jak Poznań czy Sandomierz pochodzą od imion znanych na Morawach. Moim zdaniem ta teoria się broni, choć dla wielu jest wstydliwa."
2023-08-20 03:05:23
św. Patryk.: "Dlaczego? === – Bo Polakom trudno się pogodzić, że mieliby pochodzić od Pepików. Tymczasem choć państwo wielkomorawskie nie było wcale takie wielkie, jak sugeruje jego nazwa, to było pierwszym państwem słowiańskim, a jego władca Świętopełk I był nazywany królem. Powinniśmy być dumni, że pochodzimy od morawskiej dynastii Mojmirowiców. Oni byli chrześcijanami i Mieszko najpewniej wcale się nie ochrzcił dopiero w 966 r., bo jego ród był chrześcijański już wcześniej. W samym sercu Poznania są ślady wydatowanej dendrochronologicznie [na podstawie analizy przyrostów rocznych drzew – red.] na po 941 r. kamiennej budowli, która miała kaplicę. Zatem już na początku panowania Mieszka na Ostrowie Lednickim istniał kompleks pałacowo-kościelny. Kto go tam zbudował w kraju pogańskim?"
2023-08-20 03:05:56
św. Patryk.: "Jeśli Mieszko mógł być już wcześniej chrześcijaninem, a z okresu jego panowania nie mamy wielu śladów chrześcijan, to kto ochrzcił się w domniemanym 966 r.? === – Może nikt, a może jego najbliższe otoczenie. Data 966 r. wydaje się dość późnym domysłem kronikarzy, którzy koniecznie potrzebowali jakiegoś "początku", od którego można by liczyć genezę Polski jako państwa chrześcijańskiego. === Pana teorie nie podobają się wielu mediewistom…=== – Jestem zwolennikiem tezy Karla Poppera, że obalanie zastanych teorii to najlepszy sposób uprawiania nauki. Uważam, że obowiązkiem naukowca jest sprawdzanie i – w razie potrzeby – obalanie utartych tez, niezależnie od tego, kto je wcześniej sformułował. Historycy i archeologowie toczą nieustanne spory, zamiast zjednoczyć wysiłki. Historycy, dzięki źródłom pisanym znają fakty i imiona, ale nie potrafią ich nieraz dopasować do materialnych źródeł. W tekstach czytają o Polanach czy stolicy w Gnieźnie, tymczasem brak materialnych dowodów na to, że są to fakty historyczne. Archeolodzy z kolei potrafią odkryć cały gród, ale nie wiedzą, kto go zbudował. Imiona władców, zawierane małżeństwa, traktaty – tej wiedzy archeologia nie może dostarczyć. Po obu stronach są jednak badacze, którzy mówią: "wara od naszych źródeł". I utrudniają w ten sposób postęp w naszej wiedzy."
2023-08-20 03:08:11
św. Patryk.: i tak dalej, autor: Prof. Przemysław Urbańczyk – archeolog, profesor zwyczajnym Instytutu Archeologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Dyrektor Polskiego Instytutu Studiów Zaawansowanych. Brał udział w licznych wykopaliskach w Polsce i za granicą. Wielokrotnie odznaczany i nagradzany – m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Nagrodą Lednickiego Orła Piastowskiego. Autor ponad 500 publikacji i 17 książek, m.in. "Mieszko Pierwszy Tajemniczy" (Toruń 2012), "Zanim Polska została Polską" (Toruń 2015), "Bolesław Chrobry – lew ryczący" (Toruń 2017), "Trudna historia zwłok" (Toruń 2020) i "Niezwykli goście Bolesława Chrobrego" w trzech tomach (Toruń 2021-2023). === i tak dalej, cały tekst tutaj: onet.pl/informacje/newsweek/mieszko-i-nie-mial-pojecia-ze-byl-wladca-polski-mogl-tez-nie-wiedziec-ze-jest/t2edwcy,452ad802
2023-08-20 03:11:20
św. Patryk.: i jeszcze prośba do viciula i innych ograniczonych w umyśle: proszę przeczytajcie te teksty i spróbujcie zrozumieć zamiast pisać pierdoły że spać nie mogę i tylko kopiuj-wklej, bo ta wasza klasyka pisich prostaczków już nawet śmieszna nie jest a tylko żałosna
2023-08-20 04:37:24
Vito: Historia Polski zaczerpnięta z Onetu. Wprost od niemieckiego axel Springer. Ty naprawdę jesteś zalosnym i głupim staruchem. Zamiast niemieckiej wersji polskiej historii powiedz czy platforma ogłosiła już swój program wyborczy czy ciągle tylko pis pis i pis?
2023-08-20 07:52:56
św. Patryk.: viciulu sowieccy ideolodzy tak zachodu nie lubili że nawet darwinizm itp po swojemu chcieli robić, wyszło jak zwykle, ty dokładnie ich tropem ze swoim ptasim móżdżkiem i bolszewickimi idolami podążasz
2023-08-20 08:01:14
św. Patryk.: a jak chodzi o programy to jest ich aż nadto, wystarczy nie udawać ślepego, natomiast oczywiście punktem pierwszym i najważniejszym każdego opozycyjnego programu musi być odsunięcie PiS od władzy i przykładne rozliczenie i ukaranie każdego z tysięcy tam szarogęszących się w poczuciu bezkarności złodziei, no przyznasz że to sensowne zwłaszcza w kontekście efektu wychowawczego dla ewentualnych przyszłych kandydatów na dyktatorów - ja zdaję sobie sprawę że ty o tych programach bezmyślnie propagandowe hasła z kurwizji powtarzasz, taka twoja licha karma ciemnego ludu
2023-08-20 08:01:41
św. Patryk.: https://i.pl/tag/program-wyborczy-wybory-2023
2023-08-20 08:02:01
św. Patryk.: https://klub-lewica.org.pl/program
2023-08-20 08:02:17
św. Patryk.: https://polityka.se.pl/wiadomosci/na-kogo-glosowac-w-wyborach-2023-przeglad-programow-politycznych-partii-w-pigulce-16-08-aa-M6at-E3f2-McUH.html#program-wyborczy-platformy-obywatelskiej-odsuniecie-pis-od-wladzy
2023-08-20 08:02:55
św. Patryk.: https://tujestprzyszlosc.pl/propozycje-programowe/
2023-08-20 08:13:55
św. Patryk.: natomiast jak obserwuję to co wyczynia i deklaruje PiS to od lat ośmiu program jest jeden i idą na niego miliardy naszych wspólnych pieniędzy: jeden wielki totalny hejt na Donalda Tuska głównie i resztę opozycji, urządzany za pieniądze publiczne czyli nas wszystkich - i mnie choćby ten jeden fakt wystarcza by wszystkich tych Kałużów, Kawuloków, Kopciów, Szwedów, Pudów itd oraz wszystkich świadomie na nich głosujących w jednym dobrze pilnowanym corku umieścić z dużymi literami tablicą wymalowaną nad nim: "TU SIEDZĄ ZŁODZIEJE OSZUĆI OBŁUDNICY HIPOKRYCI BARBARZYŃCY MORALNI DEGENERACI OSTATNIE SAKRAMENCKIE DZIADY W KOLEJCE PO PRAWO I SPRAWIEDLIWOŚĆ"
2023-08-20 08:57:48
Marx.: dla tępego racioka Vito prof. Przemysław Urbańczyk – archeolog, profesor zwyczajnym Instytutu Archeologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, Dyrektor Polskiego Instytutu Studiów Zaawansowanych, odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Nagrodą Lednickiego Orła Piastowskiego, autor ponad 500 publikacji i 17 książek, m.in. "Mieszko Pierwszy Tajemniczy" (Toruń 2012), "Zanim Polska została Polską" (Toruń 2015), "Bolesław Chrobry – lew ryczący" (Toruń 2017), "Trudna historia zwłok" (Toruń 2020) i "Niezwykli goście Bolesława Chrobrego" w trzech tomach (Toruń 2021-2023) - to niemiecki agent niemieckiego wydawnictwa szykującego się do przejęcie władzy w Polsce; tak kurwizja i ambona przeorały mózgi, tego racioka i paru innych jego kolegów
2023-08-20 14:54:25
Oko: Historia Polski wg niusłika. No normalnie nie mogę się pozbierać.
2023-08-20 15:09:40
św. Patryk.: dla ciemnego ludu zawsze jest w rezerwie historia Polski według Pinokia i Plebana
2023-08-20 20:29:55
Oko: Dokładnie
Musisz się zalogować, aby móc wystawiać komentarze.
Nie masz konta? Zarejestruj się i sprawdź, co możesz zyskać.
To również może Ciebie zainteresować:
Ostatnio dodane artykuły: