Księstwo z „własną” książką. „Dzieje Księstwa Cieszyńskiego” Michaela Morysa-Twarowskiego

Spotkanie promujące najnowszą książkę Michaela Morysa-Twarowskiego „Dzieje Księstwa Cieszyńskiego” wydaną przez lokalne Wydawnictwo Dobra Prowincja odbyło się w minioną środę, tj. 21 czerwca w Muzeum Śląska Cieszyńskiego.

Płodny i poczytny. Słowo o Autorze

Michael Morys-Twarowski, mimo młodego wieku, jest historykiem znanym nie tylko w Cieszynie, ale i poza nim. Jego książki o historii Polski: „Polskie imperium. Wszystkie kraje podbite przez Rzeczpospolitą”, „Narodziny potęgi. Wszystkie podboje Bolesława Chrobrego” oraz „Przedmurze cywilizacji. Polska 1000 lat na straży Europy” to hity wydawnicze. Ma na swoim koncie kilkaset publikacji naukowych, jest autorem także lokalnych, regionalnych książek historycznych, jak trzytomowa pozycja „Wójtowie Na Śląsku Cieszyńskim 1864-1918”; jest współautorem monografii Cieszyna, współautorem monografii Śląska Cieszyńskiego. Wydał też książkę poświęconą jego rodzinie „Dzieje rodu Morysów ze Śląska Cieszyńskiego od XVIII do początku XX wieku ”.

Jesienią 2023 roku ukaże się kolejna książka – „Barbarica”, która opowiadać będzie o historii dzisiejszych ziem Polski od starożytności aż  do czasów Mieszka I” 

Warto dodać, że autor „Historii Księstwa Cieszyńskiego” jest nie tylko historykiem - ukończył również na UJ prawo i amerykanistykę. Jest entuzjastą kina, pisze scenariusze filmowe. Prowadzi bloga „Przodkowie z Cieszyna” http://przodkowiezcieszyna.blogspot.com/ zawierającego ponad 700 rekordów dotyczących nazwisk i pomocy w poszukiwaniach genealogicznych. – Jest człowiekiem skromnym, bardzo koleżeńskim, otwartym na ludzi – mówił prowadzący spotkanie Jan Paweł Borowski.

Efekt 20 lat pracy. „Fajne czytadło”, ale naszpikowane faktami

Jak mówił na spotkaniu autor, do napisania tej książki, dziejów Księstwa, przygotowywał się podświadomie dwadzieścia lat: - Jest to książka, na którą pomysł kiełkował 20 lat i byłem przygotowany pod względem merytorycznym, żeby zmieścić tę historię w jednym tomie na zasadzie takiej, żeby była to wizja autorska, ale autorska, nie osobista. Czyli sam sobie wybieram tematy, które uważam za ważne i ciekawe, odpowiednio to kompiluję i odpowiednio przestawiam – mówił Michael Morys Twarowski na spotkaniu w Muzeum.

Jednak nie jest to sucha opowieść, data za datą obrazująca dzieje Księstwa Cieszyńskiego. To raczej niemal sensacyjna powieść z wyłowionymi z ogromu wiedzy i badań perełkami: - Starałem się nie napisać podręcznika, a książkę, która będzie fajnym „czytadłem”. Mam nadzieję, że udało mi się znaleźć balans pomiędzy tym, żeby się tę książkę fajnie czytało, a dostarczeniem wiedzy historycznej – mówił autor.

- Bardzo mi się podoba, że ten wywód o Księstwie Cieszyńskim jest okraszony taką ilością interesujących dla nas szczegółów […] To trochę przypomina mi buchtę mojej babci Helenki wypełnionej rodzynkami, ja uwielbiałem te rodzynki wyciągać – opowiadał Jan Paweł Borowski – dowiadujemy się tam niezwykłych, ciekawych, zapamiętałem na przykład proces, który cyganie cieszyńscy wytoczyli pewnemu włóczędze z Dębowca o włóczęgostwo. Możemy się dowiedzieć, co skradziono prezydentowi Wenezueli na dworcu w Boguminie, czy co o Cieszynie mawiała caryca Aleksandra. Takich ciekawostek znajdziecie tam Państwo wiele i na pewno znajdziecie takie, które będą Was interesować – obiecywał Borowski i dodał – Tych fragmentów znajdziecie wiele,  one nie są niezbędne do zrozumienia historii Księstwa Cieszyńskiego, ale są bardzo ciekawe.

„Bohaterem” książki jest w zasadzie samo Księstwo, jego złożoność, dzieje, ciekawostki, ale też ogrom przypisów i odwołań dla chcących poszerzyć wiedzę. To o tyle ciekawa pozycja, że jest pierwszą, która pokazuje całe dzieje Księstwa Cieszyńskiego, zarówno jego część „piastowską” jak i tą „habsburską”. Te nieco ponad 600 lat historii Księstwa nigdy dotąd nie było ujęte w jednej książce.

Co zawiera książka?

Książka Twarowskiego dzieli się na prolog i dwie „Księgi”. Księga Pierwsza zatytułowana „Księstwo Piastowskie” zawiera dziesięć rozdziałów przypisanych do kolejnych władców np. Rozdział I ”Książę zapomniany. Mieszko” i podrozdział „Zaginiony akt urodzenia”. W „Księdze” drugiej zatytułowanej „Księstwo Habsburskie” znajdziemy również dziesięć rozdziałów ułożonych nie władcami, jak w pierwszej, ale problemami, zagadnieniami.

Niektóre z nich brzmią, jak rozdziały z powieści sensacyjnej lub detektywistyczno-przygodowej w stylu Pana Samochodzika (to nie ujma, wręcz przeciwnie – jestem miłośniczką tej serii) czy ze smaczkami popkulturowymi: „Przygody Opata Bogusza”, „Wypędzona „w sposób niegodny”, „Jeden, by wszystkimi rządzić”, „Psy policyjne” itd. Ponieważ z książką nie miałam okazji jeszcze się zapoznać, trudno ją oceniać. Może za rekomendację niech posłużą dwa fakty – na sali „rzymskiej” w Muzeum podczas promocji zabrakło miejsc (trzeba było dostawiać krzesła) oraz drugi: zanim w ogóle promocja się rozpoczęła, książki zostały wykupione przez przybyłych „w ciemno”.

Książkę będzie można nabyć po 3 lipca w księgarniach oraz kasie Muzeum. Na spotkanie z autorem zaś można udać się np. 30 czerwca do Brennej (Beskidzki Dom Zielin „Przytulia”, godz. 18:00).

Natasza Gorzołka