Czas ptasich migracji

Już w lipcu zaczynają się odloty migrujących czajek, choć niektóre z nich opuszczają nas dopiero w listopadzie. Jerzyki po nauczeniu młodych trudnej sztuki latania żegnają nas pod koniec lipca. Mówi się o stu dniach pobytu tych ptaków w środkowoeuropejskich obszarach geograficznych. Sierpień to czas odlotu wilg.

Szczyt ptasich odlotów przypada na wrzesień. Odlatują ptaki owadożerne, pozostają głównie te o wegetariańskim menu. Wrzesień to czas pożegnań dla naszych jaskółek, kukułek, rybitw, dudka (obecnego w Lesie Pierścieckim) i ślepowronów. Od września do listopada trwają odloty żurawi. W październiku i listopadzie znika część ziarnojadów, najpóźniej znikają pliszki siwe z terenów górskich.

Jesień nie oznacza jednak tylko smutku pożegnań. W październiku przylatują jemiołuszki, później czeczotki i czyże (z populacji wędrownej). Pierwsze przymrozki w okolicach połowy października ściągają stada gawronów i kawek, które nie muszą jednak zwiastować rychłego nadejścia zimy. - Nowością na Śląsku Cieszyńskim są migrujące do nas stada dzikich gęsi, zwłaszcza gęgaw. Gęsi przybywa od dwudziestu lat, ubywa natomiast bocianów. Jest to skutek zmian w charakterze upraw rolniczych, zwłaszcza popularności monokultur kukurydzy. Migrujące w październiku gęsi tworzą w locie spektakularny klucz – figurę przypominającą ten właśnie przyrząd z charakterystyczną „główka” na przedzie stada. Gęsi często poruszają się wzdłuż linii Wisły – informuje ornitolog Jarosław Gil.

Najwcześniej odlatują ptaki o najdłuższej trasie przelotu, kierujące się do Afryki, potem te, które trafiają do Europy południowej i zachodniej. Jesienni goście przybywają z Rosji, z Syberii i ze Skandynawii. Do Polski północnej przylatują gatunki nawet z Arktyki. Obecne zawirowania klimatyczne mogą często zaburzać również harmonogram ptasich przelotów. Przeloty opóźniają się często ze względu na wydłużone, ciepłe jesienie. - Od roku 2011 na Ochodzitej (Koniaków) w gminie Istebna prowadzone są obserwacje ornitologiczne w ramach Badań Migrujących Ptaków Karpat organizowane przez Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków. W badaniach uczestniczą ornitolodzy z powiatu bielskiego i z Górnego Śląska – informuje J. Gil.


Szymon Broda