"Cała filozofia to zbiór przypisów do Platona"

Czym wyróżnia się myśl najwybitniejszego ucznia Sokratesa w stosunku do wcześniejszych dokonań greckich myślicieli? - Wcześniejsi filozofowie tworzyli koncepcje, które się wzajemnie wykluczały, rywalizowały ze sobą. Kulminowały więc w relatywizmie, względności. Każda szkoła filozoficzna miała inne wyjaśnienie czy odpowiedź na te same pytania. Wbrew temu relatywizmowi Platon stara się stworzyć pewien system, który udzieli jednoznacznej odpowiedzi - wyjaśniał dr Artur Lewandowski, który prowadzi zajęcia odbywające się w ramach Akademii Filozoficznej.

Na czym ów system miał polegać? - Wcześniej poszukiwano zasady powstania rzeczywistości wewnątrz niej samej. Natomiast Platon, w jednym z dialogów, ukuwa metaforę tzw. drugiego żeglowania. Ona oznacza żeglowanie nie przy sprzyjającym wietrze, tylko takie, które jest efektem wiosłowania i jest znacznie trudniejsze. To "pierwsze żeglowanie" filozofów przyrody było kierowane w stronę znalezienia przyczyny zasady rzeczywistości, leżącej jednak w obrębie świata. Natomiast Platon chce odkryć coś więcej i znaleźć przyczynę ostateczną rzeczywistości, wykraczającą poza świat, czyli poza to, co fizyczne. Jako tę przyczynę wskazuje właśnie Demiurga, stwórcę rzeczywistości, ale przede wszystkim idee, świat idealny, w oparciu o który można wyjaśnić i zrozumieć świat rzeczywisty -wyjaśniał prowadzący.

Warto także dodać, że myśl starożytnego filozofa miała niebagatelny, wręcz fundamentalny wpływ na kształtowanie się późniejszych koncepcji filozoficznych. - Znaczna część filozofii św. Augustyna opiera się na myśli Platona. Myślę, że można zgodzić się z twierdzeniem współczesnego myśliciela, A. N. Whitehead'a, który twierdził, że "cała filozofia to zbiór przypisów do Platona". Wyznaczył on takie ramy myślenia, że niezależnie od tego, że rozwój myśli nastąpił później i szczegółowe rozwiązania były inne, to wyznaczył strukturę dyskursu całej zachodniej metafizyki, czyli teorii rzeczywistości - zaznaczał dr Lewandowski. 

Po krótkim wykładzie wprowadzającym w tematykę zajęć, uczestnicy analizowali zbiór wybranych dialogów Platona, takich jak "Dusza dotyka prawdy, gdy jest oddzielona od ciała", "Idee - wieczny wzór wszechrzeczy", "Teoria idei. Mit jaskini", czy "Teoria miłości". 

Można się było także zapoznać z egzemplarzem Platonis Opera, czyli Dialogów Platońskich, który pochodzi ze zbiorów Ignacego Kraszewskiego. Książka została wydana w 1522 roku, a za jej przekład z greki na łacinę odpowiada wybitny włoski humanista okresu Renesansu - Marsilio Ficino, który w swoim czasie był najbardziej znanym znawcą myśli greckiego filozofa i opatrzył tłumaczenie swoimi przypisami wyjaśniającymi jego tezy.

KR