Antropologiczne studia stela

Grażyna Kubica – pochodząca z Ustronia socjolożka związana z krakowskim Uniwersytetem Jagiellońskim – wydała właśnie książkę „Śląskość i protestantyzm. Antropologiczne studia o Śląsku Cieszyńskim, proza i fotografia”. „To pierwsza taka praca o Śląsku Cieszyńskim. Nikt dotąd nie przedstawił tak wielostronnego obrazu tej fascynującej ziemi” – pisze o książce prof. Jan Kubik z Rutgers University.

Dr Grażyna Kubica pochodzi z Ustronia, mieszka w Krakowie i pracuje w Zakładzie Antropologii Społecznej Instytutu Socjologii UJ. Jest autorką cenionej i wielokrotnie nagradzanej książki „Siostry Malinowskiego, czyli kobiety nowoczesne na początku XX wieku”. Wydała także „Luteranie na Śląsku Cieszyńskim. Studium historyczno-socjologiczne”. O samej sobie pisze: „Pochodzę z Ustronia na Śląsku Cieszyńskim, z rodziny ewangelickiej. Uważam się za Ślązaczkę i Polkę. Moim głównym językiem jest polszczyzna, ale często mówię też po śląsku. Z Ustroniem łączą mnie więzy rodzinne oraz dom, który wybudowaliśmy z mężem na ziemi moich przodków na zboczu Jelenicy. Często tam jeżdżę na krótsze lub dłuższe pobyty. Staram się uczestniczyć w życiu kulturalnym i politycznym lokalnej społeczności, monitoruję niektóre zjawiska, zbieram materiały i opracowania, prowadzę rozmowy. Fotografuję życie religijne, wydarzenia kulturalne i piękno krajobrazu. A przede wszystkim – spotykam się z krewnymi i przyjaciółmi, odwiedzam groby bliskich”.

Nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego ukazała się właśnie jej książka książkę „Śląskość i protestantyzm. Antropologiczne studia o Śląsku Cieszyńskim, proza i fotografia”. Jak powstała ta książka? „Problematyka śląska i ewangelicka zajmuje ciągle ważne miejsce w mojej twórczości naukowej, prozatorskiej i fotografi cznej. Postanowiłam podsumować ten etap mojej działalności badawczej i zebrać jej plon w jednym tomie” – przekonuje Grażyna Kubica.

Autorka pisze: „Moje badania pokazują historyczne sposoby konstruowania tożsamości Cieszyniaków jako Polaków czy Niemców, a także pojawianie się i funkcjonowanie śląskości-cieszyńskości ujmowanej nie w kategoriach etnicznych, lecz jako „bycie stąd”. Z drugiej strony dostrzegam rolę owych „obiektywnych” warunków funkcjonowania kultury: różnych typów gospodarki, wielowyznaniowości i wielokulturowości. To materialno-socjologiczne tło stanowi istotny ogranicznik dla tworzenia się kultury”.

„To pierwsza taka praca o Śląsku Cieszyńskim. Nikt dotąd nie przedstawił tak wielostronnego obrazu tej fascynującej ziemi. Grażyna Kubica pisze z ogromnym wyczuciem (bo jest stela), z precyzją wytrawnej badaczki (bo jest zawodowym antropologiem), erudycją (bo chyba »wszystko«, co trzeba, przeczytała) i zacięciem prozatorskim (bo umie dobrze pisać). Sięgną do tej książki przeróżni czytelnicy, nie tylko ci zainteresowani ziemią cieszyńską, ale i ci, którzy chcą zobaczyć, jak można zbudować wielowymiarowy portret kawałka rzeczywistości społecznej, odwołujący się do różnych koncepcji, acz niebędący niespójną mozaiką” – czytamy o tej książce w recenzji prof. Jana Kubika z Rutgers University (New Brunswick).

(łg)