Zaćmienie słońca

Zjawisko nie jest częste i zawsze wzbudza emocje. W Polsce ostatni raz częściowe zaćmienie Słońca mogliśmy obserwować cztery lata temu. 4 stycznia 2011 roku księżyc wszedł pomiędzy Słońce i Ziemię, na niebie zaobserwować było można charakterystyczny sierp. [Zobacz materiał Końca świata nie było]

Jak tłumaczy Stanisław Wykręt, emerytowany nauczyciel fizyki z cieszyńskiego gimnazjum nr 1: - Do zaćmień Słońca i Księżyca, nie dochodzi bardzo często. To dlatego, że płaszczyzna po której Ziemia krąży wokół Słońca i Księżyc wokół Ziemi, to nie są te same płaszczyzny. One są w stosunku do siebie nachylone. Dlatego też do tych zjawisk nie dochodzi co miesiąc.

Tym razem zakrycie tarczy Słońca będzie nieco mniejsze niż to z 2011 roku, niemniej i tak warto w piątek przed południem popatrzeć w stronę tej gwiazdy. Jak podaje serwis cybermoon.pl - na wysokości Krakowa, zjawisko rozpocznie się o godzinie 9:43. Przez kilkadziesiąt minut ubywać będzie tarczy Słońca. Maksymalna faza zasłonięcia Słońca przez Księżyc nastąpi o godzinie 10:52. Koniec zaćmienia będzie o 12:03.

Mamy więc trochę czasu by poobserwować jak Księżyc przesuwa się po Słońcu. Nie patrzmy w niebno gołym okiem, nawet szkiełko okopcone świecą nie gwarantuje bezpieczeństwa – ostrzega Wykręt. Nie polecam też klisz RTG ani krążków z dyskietek. Najlepsze są specjalne filtry, które można kupić w sklepach fotograficznych. Zjawisko obserwować można też przez szkiełka, które montuje się w maskach spawalniczych. - dodaje. Warunkiem dobrej obserwacji jest oczywiście brak chmur, ale jutro najprawdopodobniej na niebie ich nie będzie.

Jak mówi Wykręt, cień księżyca jest bardzo wąski i mknie po powierzchni Ziemi bardzo szybko. Kiedy dochodzi do zaćmienia całkowitego, trwa ono około dwóch minut. To piątkowe będzie widziane jako całkowite na Grenlandii i Skandynawii U nas będzie tylko częściowe. - dodaje.

Zobacz animację, w jakich krajach będzie widoczne zaćmienie. Źródło wikipedia.pl

W Cieszynie od kilku lat uczniowie gimnazjum mają niewielkie obserwatorium astronomiczne. Jak dodaje Wykręt, tym razem teleskop zostanie przeniesiony przed szkołę, na placu przed budynkiem będzie można obserwować zaćmienie. Oczywiście nie przez okular a poprzez projekcję na ekran. Chcemy, aby jak najwięcej osób mogło zobaczyć to zjawisko. - dodaje nauczyciel.

Jak mówi Wykręt, ciekawy efekt podczas zaćmienia można zaobserwować rozkładając na ziemi biały materiał. Kiedy na drzewach są liście, wówczas prześwitujące przez nie promienie słoneczne tworzą na materiale charakterystyczne rogaliki. Teraz, gdy nie mamy jeszcze liści na drzewach, wystarczy w pudełku tekturowym nawiercić kilkadziesiąt otworków. Powstaje camera obscura. Światło wpada przez nie i na ściance również zobaczymy jak Księżyc przesłania Słońce.

Niestety na pełne zaćmienie Słońca w Polsce będziemy musieli jeszcze trochę poczekać. Będzie ono u nas widoczne dopiero 13 lipca 2075 roku.

Jeśli uda Wam się sfotografować jutrzejsze zaćmienie, poślijcie zdjęcia na adres redakcja@ox.pl Na pewno je opublikujemy!


Jan Bacza