Samorządowcy apelują o przeniesienie wyborów

- My prezydenci, starostowie, burmistrzowie i wójtowie miast, gmin i powiatów zrzeszeni w Śląskim Związku Gmin i Powiatów stanowczo przeciwstawiamy się organizacji wyborów prezydenckich w dniu 10 maja 2020 r. w warunkach epidemii, spowodowanej rozprzestrzeniającym się wirusem SARS-CoV-2 wywołującym chorobę COVID-19. Jako że kwestia terminu ww. wyborów słała się w ostatnich dniach elementem ostrego sporu politycznego na poziomie centralnym, chcemy wyraźnie podkreślić, iż nasz sprzeciw podyktowany jest wyłącznie troską o zdrowie i życie mieszkańców naszych społeczności lokalnych – wyjaśnia w piśmie Piotr Kuczera, przewodniczący organizacji. 

Spór dotyczący organizacji wyborów trwa praktycznie od początku epidemii w kraju, czyli od początku marca 2020 roku. Rząd argumentuje, że do maja sytuacja w kraju powinna się uspokoić, sam Prezydent Andrzej Duda podczas poniedziałkowej sesji internetowej Q&A z zainteresowanymi, zaznaczał, że jeżeli są warunki do tego, żeby chodzić do sklepu, to są i warunki żeby pójść do lokalu wyborczego. Z tym stanowiskiem nie zgadzają się jednak samorządowcy. Zgodnie z argumentacją Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, wybory to nie tylko samo głosowanie, ale również wiele działań związanych z organizacją, które nie są możliwe do przeprowadzenia bez konieczności angażowania grup ludzi, co z kolei może doprowadzić do wzrostu zakażeń i rozprzestrzeniania wirusa — Pragniemy zauważyć, iż wybory to nie tylko kampania i sam dzień głosowania, ale również związane z ich przygotowaniem prace techniczno-organizacyjne, trwające wiele tygodni. W związku z aktualnym kalendarzem wyborczym lada dzień prace te będą musiały wstąpić w fazę operacyjną – wyjaśnia Śląski Związek Gmin i Powiatów.

Kolejnym argumentem, na który powołuje się ŚZGiP to fakt, że w obecnej sytuacji, wybory ciężko będzie nazwać powszechnymi. Problemem jest nie tylko rozprzestrzenianie się choroby, ale również brak zachowania zasady powszechności, reprezentatywności i równości wyborów. Tysiące osób, które przebywają na kwarantannach, nie będą mogły udać się do lokali wyborczych. Osoby, które będą chciały zagłosować w innym miejscu, niż miejsce ich zameldowania natrafią również na olbrzymie kłopoty, związane z dopisaniem do listy wyborców i uzyskaniem zaświadczeń o prawie do głosowania.

- W związku z tą bezprecedensową sytuacją w naszym kraju Zarząd Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, reprezentującego 140 jednostek samorządu lokalnego z obszaru województwa śląskiego, apelu o przeniesienie wyborów Prezydenta RP na termin umożliwiający ich przeprowadzenie bez niepotrzebnego narażania zdrowia i życia obywateli RP – podsumowuje Piotr Kuczera, Przewodniczący Związku.

Poniżej pełny tekst dokumentu: Stanowisko Zarządu Śląskiego Związku Gmin i Powiatów z dnia 30 marca 2020 r. w sprawie: przesunięcia terminu wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zaplanowanych na 10 maja 2020 r.

My prezydenci, starostowie, burmistrzowie i wójtowie miast, gmin i powiatów zrzeszeni w Śląskim Związku Gmin i Powiatów stanowczo przeciwstawiamy się organizacji wyborów prezydenckich w dniu 10 maja 2020 r. w warunkach epidemii, spowodowanej rozprzestrzeniającym się wirusem SARS-CoV-2 wywołującym chorobę COVID-19. Jako, że kwestia terminu ww. wyborów słała się w ostatnich dniach elementem ostrego sporu politycznego na poziomie centralnym chcemy wyraźnie podkreślić, iż nasz sprzeciw podyktowany jest wyłącznie troską o zdrowie i życie mieszkańców naszych społeczności lokalnych.

Pragniemy zauważyć, iż wybory to nie tylko kampania i sam dzień głosowania, ale również związane z ich przygotowaniem prace techniczno-organizacyjne, trwające wiele tygodni. W związku z aktualnym kalendarzem wyborczym lada dzień prace te będą musiały wstąpić w fazę operacyjną, wymagającą wysiłku i współpracy tysięcy pracowników jednostek samorządu terytorialnego. Wiele z tych czynności przygotowawczych będzie musiało się odbywać w zamkniętych na ten moment placówkach oświatowych, gdzie zwykle ulokowane są lokale do głosowania. Do dnia 6 kwietnia br. należy utworzyć obwody do głosowania, a do 10 kwietnia br. będzie trwało z kolei zgłaszanie kandydatów do obwodowych komisji wyborczych.

W ostatnim czasie samorządy wprowadzają działania prewencyjne na podstawie decyzji Rządu RP i rozporządzeń Ministra Zdrowia. W całym kraju wprowadzono zasady zmierzające do unikania skupisk większych niż dwie osoby. Prezydent oraz Rząd RP nieustannie apelują o zachowanie izolacji, podkreślając jak jest to istotne w zahamowaniu szybkiego rozprzestrzeniania się zachorowań (według ostatnich zapowiedzi nie można wykluczyć zaostrzenia restrykcji w tym zakresie). Pojawia się zatem uzasadnione pytanie jak przygotować wybory prezydenckie w bezpośrednim kontakcie nie tylko z wyborcami, ale też z członkami komisji i pełnomocnikami komitetów wyborczych?

Obecna, niestety ciągle pogarszająca się sytuacja w kraju utrudnia przygotowanie wyborów, a samo ich przeprowadzenie jest obarczone wielkim ryzykiem. W związku z tym zwracamy uwagę na podstawowe problemy, które w naszym odczuciu są kluczowe w kontekście podjęcia decyzji o przesunięciu terminu organizacji najbliższych wyborów:

1. rosnąca obawa o życie i zdrowie ludzi: wyborców, członków komisji obwodowych, przedstawicieli komitetów wyborczych, a także pracowników samorządu i szkół;
2. brak możliwości ukonstytuowania się obwodowych komisji wyborczych, ogromne problemy organizacyjno-techniczne w zakresie przeszkolenia w/w komisji ze względu na ograniczenia w poruszaniu się i spotykaniu z uwagi na wprowadzone obostrzenia związane z izolacją osób,
3. brak podstaw do zmuszania konkretnych pracowników samorządu i jednostek podległych do tego, by podejmowali czynności związane z wyborami, w sytuacji, w której obawiają się oni o swoje zdrowie;
4. brak na rynku środków ochrony osobistej, w tym płynów dezynfekujących, maseczek i rękawiczek, w które należy wyposażyć wszystkie pracujące przy wyborach osoby (a w przypadku chwilowej ich dostępności ceny tych produktów są bardzo wysokie, tym samym środki przyznane na organizację wyborów mogą okazać się niewystarczające),
5. brak zachowania zasad równości i reprezentatywności wyborów — tysiące osób poddanych kwarantannie domowej, brak precyzyjnych wytycznych w zakresie głosowania korespondencyjnego (pracownicy Poczty Polskiej nie obsługują osób będących w kwarantannie);
6. olbrzymie kłopoty z uzyskaniem zaświadczeń o prawie do głosowania i dopisaniem do listy wyborców.

Nasze obawy wynikają również z sytuacji, do której doszło po niedawnych wyborach lokalnych we Francji. Według doniesień środków publicznego przekazu nastąpił tam istotny wzrost zachorowań wśród uczestników wyborów — zarówno po stronie wyborców, jak i po stronie komisji wyborczych. Sytuacja ta jest dla nas mocnym ostrzeżeniem i argumentem za tym, iż nawet przy zachowaniu procedur w zakresie bezpieczeństwa, należy się liczyć ze wzrostem osób chorych na skutek wizyt w lokalach wyborczych.

W związku z tą bezprecedensową sytuacją w naszym kraju Zarząd Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, reprezentującego 140 jednostek samorządu lokalnego z obszaru województwa śląskiego apeluje o przesunięcie wyborów Prezydenta RP na termin umożliwiający ich przeprowadzenie bez niepotrzebnego narażania zdrowia i życia obywateli Rzeczypospolitej.

JŚ