Polsko-czeska umowa – gminy mówią NIE

We wtorek w Pradze podpisano polsko-czeską umowę w sprawie prowadzenia robót geologicznych przy granicy Polsko – Czeskiej. Zawarta umowa otwiera drogę do sięgnięcia po znajdujące się w Polsce pokłady węgla koksowego od strony czeskiej, jednak do faktycznego rozpoczęcia wydobycia węgla w tym rejonie może minąć jeszcze kilka lat

"Umowa musi teraz być ratyfikowana w obu krajach, dopiero potem wejdzie w życie. Następnie spółka posiadająca koncesję na geologiczne rozpoznanie złoża musi przygotować i przedstawić do zatwierdzenia plan ruchu. Jego zatwierdzenie umożliwi rozpoczęcie robót geologicznych" - wyjaśnia po podpisaniu umowy prezes Wyższego Urzędu Górniczego (WUG) Piotr Buchwald. 

Koncesję na rozpoznanie złoża od prawie pięciu lat ma mieszcząca się w Kaczycach spółka Karbonia Pl - zarejestrowana w Polsce, która jednak należy do grupy holenderskiej spółki New World Resources, która notabene jest  właścicielem czeskiego koncernu węglowego OKD. Jednak aby rozpocząć prace, wiążące się z podziemnym przekroczeniem polsko-czeskiej granicy, potrzebna była stosowna umowa międzypaństwowa.

Czesi zgodnie z koncesją na rozpoznanie złoża muszą po swojej stronie wykonać 11 podziemnych wyrobisk rozpoznawczo-odwadniających o maksymalnej długości 8,4 tys. m, sięgających w głąb Polski. Efektem rozpoznania ma być kompletna dokumentacja geologiczna, dzięki której potem inwestor może wystąpić do Ministerstwa Środowiska o koncesję na wydobycie węgla.

Umowę ze strony polskiej podpisał wiceminister środowiska Jacek Jezierski a ze strony czeskiej wiceminister przemysłu i handlu Tomasz Huener.

Szacuje się, że w pasie granicznym znajduje się ok. 40 mln ton węgla koksowego, a cześć zasobów nie jest jeszcze rozpoznanych. Koncepcja zakłada wspólną eksploatację złóż od strony czeskiej. W miarę potrzeb możliwa jest też rozbudowa infrastruktury po polskiej stronie.

W lokalnych mediach i nie tylko, sprawa Morcinka odżywa co jakiś czas i wzbudza żywe emocje wśród mieszkańców. Stosunek władz i powody właśnie takiego ich stosunku znajdują się we wspólnym oświadczeniu wydanym jeszcze w ubiegłym roku:

W związku z doniesieniami prasowymi o podpisaniu listu intencyjnego pomiędzy New Word Resources – właścicielem  czeskich kopalń (OKD a.s.), a Jastrzębską Spółką Węglową s.a. w sprawie możliwej wspólnej eksploatacji polskich złóż węgla w zlikwidowanej kopalni „Morcinek” w Kaczycach, przedstawiciele gmin Zebrzydowice i Hażlach wyrażają swoje głębokie zaniepokojenie z powodu pojawienia się takich planów. Likwidacja przez JSW s.a. Kopalni „Morcinek”, bezmyślne zniszczenie zakładu i jego infrastruktury po raz kolejny, szczególnie w tym kontekście, budzi sprzeciw lokalnych społeczności.
Przyjęta przez samorządy polityka przestrzenna po likwidacji kopalni Morcinek, określona w uchwalonych na nowo miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego nie dopuszcza na tym terenie prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na eksploatacji węgla kamiennego.
Od 2004r. obydwie gminy konsekwentnie negatywnie opiniują koncesję na poszukiwanie złóż węgla kamiennego w obszarze górniczym  dawnej kopalni „Morcinek” którą Minister Środowiska wydał Spółce „Karbonia PL”. Tym bardziej, nie do przyjęcia jest proponowane wydobycie polskiego węgla, transportowanego na stronę czeską, z wykorzystaniem tam istniejącej infrastruktury, co zakładają obydwie strony. Taki sposób stawia na z góry przegranej pozycji mieszkańców i władze samorządowe obu gmin, którzy będą zmuszeni ponosić wysokie koszty inwestycji, a istniejąca  infrastruktura i środowisko będzie ulegać degradacji. Nie zrekompensuje tego gminom prawdopodobna opłata eksploatacyjna, a mieszkańcom ewentualne odszkodowania z tytułu szkód górniczych (choć w tym przypadku należy przypomnieć, że strona czeska do dziś nie załatwiła wniosków mieszkańców o odszkodowanie po tąpnięciach z 2006r.)
 W świetle tego nie może być zgody na planowane przedsięwzięcie ze strony gmin, działających w imieniu i dla dobra mieszkańców, a zaistniałe fakty kładą się cieniem na współpracy pomiędzy lokalnym samorządem i przedsiębiorcami górniczymi, tak z polskiej jaki z czeskiej strony granicy.

WÓJT GMINY HAŻLACH
Karol FOLWARCZNY

WÓJT GMINY ZEBRZYDOWICE
mgr Andrzej KONDZIOŁKA 

24 października 2007

A co sądzą o tym mieszkańcy? zobacz fragment aktualności TVP3