Gdzie na wycieczkę górską? Z przełęczy Bumbalka na Wielki Jawornik

Na 23-kilometrową trasę wyruszamy z Przełęczy Bumbalka. Można dojechać tam pociągiem z Czeskiego Cieszyna do Frydka-Mistka, a z Frydka-Mistka autobusem na Przełęcz Bumbalka. Jadąc w sobotę lub niedzielę najlepsze połączenie mamy jadąc pociągiem z Czeskiego Cieszyna do Frydka-Mistka o 7:15. We Frydku będziemy przed 7:00. Autobus linii 990 z Frydka-Mistka wprost na Przełęcz Bumbalka mamy o 7:40. Trzeba tylko wiedzieć, że dworzec autobusowy z którego odjeżdża ów autobus, to nie ten naprzeciw dworca kolejowego, a po drugiej stronie torów. By się tam dostać przechodzimy więc przejściem podziemnym pod dworcem kolejowym.

Inna wersja dojazdu, dla zwolenników dojazdów własnym samochodem, możliwa jest tylko pod warunkiem wyprawy w większej grupie, co najmniej dwoma samochodami. Wówczas jeden zostawiamy na przełęczy Bumbalka (gdzie jest spory parking), drugi zaś 12 km drogą dalej, w Wielkich Karlovicach, gdzie z parkowaniem jest trudniej i trzeba jakieś miejsce sobie znaleźć. Jeśli więc jechalibyśmy w więcej, aniżeli dwa samochody, to zdecydowanie większość lepiej jest pozostawić na Przełęczy Bumbalka.

Tak więc wyruszamy z Przełęczy Bumbalka. Kierujemy się znakami czerwonego szlaku turystycznego. Na wycieczkę tą możemy nie brać z domu wody, a jedynie puste na nią butelki. Po 700 metrach od wyruszenia z przystanku autobusowego możemy bowiem nabrać świeżutkiej wody ze źródła Górnej Beczwy. Nie znajduje się ono wprawdzie przy samym szlaku, jednak by do niego dojść ze szlaku zboczyć musimy raptem 100 metrów, więc warto.

Zaczerpnąwszy wody możemy bądź wrócić do węzła szlaków „Trojačka (Nad Bumbálkou)”, bądź też do szlaku żółtego, którego znaków od tego węzła będziemy się trzymać, bądź do szlaku żółtego dojść 160 metrów nieznakowaną ścieżką kierując się mapą. Po chwili żółty szlak przetnie granicę państwową pomiędzy Republiką Czeską a Słowacką i poprowadzi nas słowacką stroną. Po 700 metrach znów doprowadzi nas do granicy, której linią pójdziemy niecałe 200 metrów, by znów odejść kilkadziesiąt metrów w głąb Słowacji. Szlak doprowadzi nas do węzła szlaków Makovský průsmyk. Spotykają się tutaj żółty szlak turystyczny (którym na przełęcz przyjdziemy) z czerwonym (którym pójdziemy w dalszą drogę), biegnie tędy także ścieżka przyrodnicza Javorniky. Przez przełęcz prowadzi także droga samochodowa. Ustawione przy niej tablice informują nas, że w lewo jest Słowacja, w prawo zaś Republika Czeska. Dokładnie przełęczą biegnie granica państwowa. Ustawione po obydwu jej stronach tablice oznajmiają, że po obydwu stronach granicy jest Zlinyski Kraj. 

Nie sposób nie zauważyć ustawionego po słowackiej stronie pomnika.  Upamiętnia on… przyjaźń Czechów, Słowaków i… radzieckich partyzantów walczących w słowackim powstaniu narodowym w roku 1944… W przeciwieństwie do Polski zarówno w Czechach, jak i na Słowacji nie zdemontowano radzieckich pomników z okresu II wojny światowej.

Przechodzimy przez szosę, po czym kierujemy się znakami czerwonego szlaku turystycznego. Będziemy trzymać się go przez kolejne 11 km. Przy czym po 10,5 km od Przełęczy Makowskiej zdobędziemy nasz cel, najwyższy punkt tej wycieczki – szczyt Veľký Javorník (1072 m). Przydać się nam może informacja, że po drodze, pomiędzy węzłami szlaków oznaczonymi turystycznymi szlakowskazami „Pod Soliskom” a „Sedlo pod Hričovcom” będziemy mogli uzupełnić zapas świeżej, źródlanej wody. Znajduje się tam bowiem „Javornícka studnička”. Wcześniej jednak z pewnością da nam się we znaki wpierw bardzo strome zejście do siodła Lemešná, po czym, po przecięciu przez szlak drogi asfaltowej, równie strome podejście. Na widok ławki ustawionej przy drogowskazie „Pod Soliską” marzy się, by już do niej dojść i móc spocząć… Tak więc tym bardziej przydać się nam może zlokalizowana niedaleko „Javornícka studnička”.

Przed samym zaś szczytem Velkeho Javornika szlak przez 600 metrów prowadzi przez słowacki rezerwat przyrody Veľký Javorník.

Z Velkeho Javornika roztacza się piękna panorama na góry. Z pewnością wyłowimy spośród otaczających nas pasm dobrze nam znany szczyt Łysej Góry widoczny także z Cieszyna.

600 metrów za szczytem Veľký Javorník jest rozdroże szlaków turystycznych „Sedlo Gežov”. A za kolejne 2 km bardzo ciekawy szczyt Stratenec (1055 m). Znajduje się na nim wieża widokowa. Wstęp nas nią jest otwarty, bezpłatny. Drewniana wieża widokowa została zbudowana w 2008 roku. Ma 8 metrów wysokości. Na platformę widokową prowadzą 22 strome stopnie bez poręczy. Rozciąga się z niej widok na szczyty pasma górskie Hostínsko-vsetínskie, Beskidu Morawsko-Śląskiego, Jaworników, Wzgórz Strážovskich, Skał Sulowskich i Małej Fatry.

Wokół wieży widokowej znajdują się tablice informacyjne oraz wiata ze stołem i ławkami. Ciekawostką jest pomnik Trzech Krzyży, poświęcony trzem poległym żołnierzom z II wojny światowej. 

Niecały kilometr od wieży widokowej  Stratenec znajduje się kolejny węzeł szlaków turystycznych - „Sedlo Bukovina”. Tu rozstajemy się ze szlakiem czerwonym. Skręcamy w prawo, za znakami szlaku zielonego. Gdyby jednak wcześniej skończyła się nam woda, to 400 metrów za Stratencem jest rozdroże szlaków turystycznych „Sedlo pod Stratencom”. Idąc 160 metrów w dół za znakami szlaku żółtego dojdziemy do źródła. Spod źródła, jeśli mieliśmy potrzebę do niego zejść, wrócić musimy tą samą drogą, z powrotem do szlaku czerwonego. 

Przy wspomnianym rozdrożu szlaków turystycznych „Sedlo Bukovina” skręcamy w prawo, za znakami szlaku zielonego. Będziemy schodzić nim w dół 5,5 km, do rozdroża szlaku zielonego z żółtym. Możemy iść dalej szlakiem zielonym, który po ponad pół godzinie (2,5 km) doprowadzi nas do stacji kolejowej Velké Karlovice zastávka. Jeśli zaś skręcimy w prawo za znakami szlaku żółtego, to po niespełna pół godzinie (1,6 km) dojdziemy do stacji kolejowej Velké Karlovice. Stąd wrócić możemy autobusem do Frenštátu pod Radhoštěm, dalej do Frydka-Mistka, skąd pociągiem do Czeskiego Cieszyna. Chyba że przyjechaliśmy samochodami, wówczas jeden z nich czeka w Velkyh Karlovicach.

Cała trasa to ponad 23 km, których przejście zajmie nam prawie 8 godzin samego marszu.

(indi)