Dzieje ustrońskiego uzdrowiska (cz.3). Lecznicze źródła i borowina

W 1897 r. zamknięto hutę w Ustroniu. Od tego zakończył się pewien etap w historii uzdrowiska, bowiem zlikwidowano wtedy kąpiele żużlowe. Zanim jednak skończył się surowiec do popularnych wówczas kąpieli, Ustroń przeżył gruntowna modernizację, co zdecydowanie polepszyło warunki dla przebywających w miasteczku gości.

Sytuacja ta zmuszała także do poszukiwania nowych surowców mineralnych. W latach 80. XIX w. odkryto w Ustroniu pokłady borowiny oraz ujęcia wód wykorzystywanych również w lecznictwie. Wpierw w 1883 r. odnaleziono źródło „Żelaziste”. Badania wykazały, że woda stamtąd pochodząca pomaga osobom chorym na anemię. Następnie popularność zyskało źródło „Budzigłód”, które znajdowało na zboczu Jelenicy. Zauważono, że tutejsza woda wzmaga apetyt. Ostatnim ujęciem wody, które wtedy odkryto było tzw. Źródło Karola, które eksploatowane jest do dziś przez mieszkańców i kuracjuszy.

Reklama z XIX w. informowała: Klimatyczny i żętycowy kurort Ustroń w austriackim Śląsku. Poczta, telegraf i stacja końcowa kolei żelaznej. Sposoby kuracji: prawdziwa, owcza żętyca, kąpiele żelazno-żużlowe, kąpiele igliwiowe, kąpiele zimne, natryskowe i kąpiele morskie w wodzie Wisły. Kuracje mleczne i dietetyczne. Zdrój żelazisty (źródło pitne). Wskazania: wszystkie choroby organów oddychania i trawienia, reumatyzmy i choroby kobiece.

W 1888 r. znaleziono w Ustroniu pokłady borowiny. Była ona systematyczne wydobywana do początku lat 30. XX w., a po wyeksploatowaniu złóż zaczęto ją sprowadzać z Bładnic Dolnych Dzięki temu powstał na Śląsku pierwszy zakład balneologiczny, który powstał w latach 1901-1902 z inicjatywy lekarza ustrońskiej huty Romana Paska. W 1905 r. powstała spółka pod nazwą Śląskie Kąpiele Borowinowe Ustroń, której zadanie było dbanie o funkcje uzdrowiskowe w miasteczku.

W latach międzywojennych Ustroń nadal rozwijał się w kierunku uzdrowiskowym, ale także turystycznym. Powstały wówczas wille dla przybywających leczyć się gości. Dzięki temu Ustroń zyskał trochę modernistycznej architektury. Dobrą passę przerwała dopiero II Wojna Światowa, po której miejscowość pod Czantorią stała się jednym z najbardziej znanych uzdrowisk w Polsce.

Cdn.

Bibliografia:

1. Ustroń 1305–2005, t. 1: 1305–1945, red. I. Panic, Ustroń 2005.

2. Ustroń 1305–2005, t. 2: 1945–2005, red. L. Szkaradnik i K. Szkaradnik, Ustroń 2007

Poprzednie odcinki:

1.  Dzieje ustrońskiego uzdrowiska. Pierwsi Kuracjusze w Ustroniu (cz.1)

2. Dzieje ustrońskiego uzdrowiska (cz.2). Kąpiele żużlowe

Mateusz Bielesz