Chronią krupniok

Nazwa krupniok śląski została zarejestrowana przez Komisję Europejską jako Chronione Oznaczenie Geograficzne. Proces związany z rejestracją rozpoczął się w 2011 roku. Rejestracja tego produktu to przykład współpracy samorządów województw śląskiego i opolskiego, producentów z obu województw i specjalistów. Województwa wsparły producentów merytorycznie i finansowo, partycypując w kosztach przygotowania i opracowania wniosku przez eksperta.

Warunkiem uzyskania oznaczenia „Chronione Oznaczenie Geograficzne” (CHOG) jest m.in. to, by nazwa produktu wykorzystywała nazwę regionu, konkretnego miejsca lub też w wyjątkowych przypadkach kraju, gdzie dany wyrób jest produkowany. Konieczne jest też wykazanie, że istnieje związek pomiędzy produktem a obszarem, z którego ten produkt pochodzi. Wymagane jest również, aby co najmniej jeden (a nie wszystkie) z etapów całego procesu produkcyjnego – tzn. wytwarzanie surowców, produkcja wyrobu lub przygotowywanie do sprzedaży – odbywał się na obszarze, do którego nawiązuje.

Wytwarzanie krupnioków związane było z tradycyjnym świniobiciem urządzanym co najmniej raz do roku. Krupnioki na Śląsku towarzyszyły wielu uroczystościom; właśnie przy świniobiciu częstowano okolicznych mieszkańców, rodzinę, roznoszono do domów, na weselach i innych rodzinnych uroczystościach były nieodłącznym składnikiem jadłospisu. Krupnioki śląskie były obecne na stołach od początku badań etnograficznych poświęconych potrawom spożywanym na obszarze Śląska. Najstarsze wzmianki pochodzą z końca XVIII w. ze wsi w pobliżu Gliwic.

Krupnioki śląskie od dziesięcioleci cieszą się niesłabnącą renomą nie tylko na terenie Śląska, ale również w całym kraju oraz poza jego granicami. Przewodnik gastronomiczny o Polsce wydawnictwa „Michelin” wymienia krupnioki śląskie jako jedną z 15 nazw polskich produktów regionalnych. Krupnioki śląskie mogą być wytwarzane tylko na określonym obszarze geograficznym, obejmującym teren województw śląskiego i opolskiego oraz gminę Dziadowa Kłoda (powiat oleśnicki, województwo dolnośląskie).

Nazwa i technologia wytwarzania są prawnie chronione. Zgodnie z przepisami zarejestrowana nazwa jest chroniona przed:
wszelkim bezpośrednim lub pośrednim wykorzystywaniem w celach komercyjnych zarejestrowanej nazwy dla produktów nie objętych rejestracją, o ile produkty te są porównywalne do produktów zarejestrowanych pod tą nazwą lub jeśli stosowanie nazwy narusza prestiż chronionej nazwy;

• każdym niezgodnym z prawem zawłaszczeniem, imitacją lub aluzją, jeśli nawet prawdziwe pochodzenie produktu jest zaznaczone lub chroniona nazwa została przetłumaczona, lub towarzyszy jej wyrażenie „w stylu”, „rodzaju”, „przy użyciu metody”, „tak jak produkowane w”, „imitacja” lub „podobne”;

• wszelkimi innymi fałszywymi lub mylącymi danymi odnoszącymi się do miejsca pochodzenia, właściwości lub podstawowych cech produktu na opakowaniu wewnętrznym lub zewnętrznym, w materiale reklamowym lub dokumentach odnoszących się do danego produktu lub na opakowaniu produktu w pojemniku, mogącym stworzyć fałszywe wrażenie co do jego pochodzenia; wszelkimi innymi praktykami mogącymi wprowadzić w błąd zainteresowanych co do prawdziwego pochodzenia produktu.

Producenci chcący posługiwać się tą nazwą muszą się poddać kontroli i certyfikacji potwierdzającym zgodność procesów produkcji i wymogów określonych we wniosku rejestrującym.

Czytaj również:

Kołocz śląski chroniony

red.