Warto wiedzieć: Rehabilitacja wzroku słabowidzących

Właśnie do takich osób skierowana jest pomoc w postaci rehabilitacji wzroku. Rehabilitacja wzroku polega na ćwiczeniu różnych funkcji wzrokowych, tj. rozwijaniu umiejętności posługiwania się nimi. Jej celem jest zwiększanie skuteczności wykorzystywania widzenia w codziennym życiu osoby słabowidzącej. Osobie słabowidzącej okulary korekcyjne często nie poprawiają ostrości widzenia w sposób zadowalający ( użyteczna ostrość wzroku), w związku z czym wykonywanie wielu czynności sprawia jej kłopot. Osoba ta może jednak poprawić zarówno ilość, jak i jakość wykonywania czynności, wykorzystując wzrokowe metody kompensacyjne, pomoce optyczne ułatwiające widzenie oraz dostosowując otoczenie do swoich potrzeb.

U osób słabowidzących mogą być zaburzone wszystkie lub tylko niektóre czynności wzrokowe, takie jak: ostrość wzroku, widzenie stereoskopowe, widzenie barw, widzenie nocne, pole widzenia – które staje się zawężone, występują mroczki w centralnym polu czy mroczki rozsiane. Rehabilitacja wzroku to seria ocen diagnostycznych oraz cykl ćwiczeń, które mają pomóc słabowidzącym w pokonaniu skutków deficytów wzroku. Może uzupełniać oddziaływania medyczne ( korekcja okularowa, zabiegi operacyjne, iniekcje doszklistkowe), ale także przynieść korzyści w postaci lepszego funkcjonowania, nawet wtedy, gdy z medycznego punktu widzenia nic już nie da się zrobić.

Proces rehabilitacji wzroku rozpoczyna się od oceny funkcjonalnej możliwości wzrokowych. Ocena ta polega na: obserwacji zachowań słabowidzącego, przeprowadzeniu testów w celu uzyskania ogólnych informacji na temat widzenia, przeanalizowaniu wybranych czynności wykonywanych przez badanego. Wyniki są punktem wyjścia do ćwiczeń usprawniających.

Podczas rehabilitacji wzroku osoba słabowidząca otrzymuje pomoc poprzez m.in.:
- dobór pomocy optycznych, takich jak różnego rodzaju lupy (np. ułatwiające czytanie), jednooczne lunety (pozwalające np. odczytać numer domu), okulary lornetowe (np. do oglądania telewizji), pomocy elektronicznych (powiększalniki, lupy elektroniczne),
- dobór pomocy nie optycznych, takich jak kolorowe filtry nakładane na tekst dla poprawienia kontrastu, pulpity do książek i ramki ułatwiające czytanie, okulary filtrujące zmniejszające olśnienie,
- naukę korzystania z pomocy optycznych nie optycznych oraz naukę modyfikowania otoczenia fizycznego poprzez umiejętne stosowanie oświetlenia, kolorów, kontrastów, eliminowanie odblasków, odpowiednią organizację przestrzeni, stanowisk pracy, nauki,
- prowadzenie ćwiczeń usprawniających np. uczenie takiego patrzenia, aby docierało do oka jak najwięcej informacji poprzez odpowiednie ustawianie gałek ocznych, kontrolowanie ich ruchów.

O to, gdzie uzyskać pomoc rehabilitanta wzroku, można pytać w Centrum Rehabilitacji Instytutu Tyflologicznego Polskiego Związku Niewidomych.
Osoby słabowidzące nie zawsze muszą być skazane na pomoc drugiej osoby.

AK, PZN