Międzynarodowa Noc Nietoperzy

Wykład na temat nietoperzy ilustrowany multimedialną prezentacją pełną zdjęć wygłosiła Natalia Kisza zajmująca się badaniami nad nietoperzami. Podzieliła się ze słuchaczami wieloma ciekawostkami dotyczącymi tych tajemniczych i mało znanych zwierząt. Obaliła też popularne mity krążące na temat nietoperzy. Na przykład ten, że wplątują się we włosy.

- To nieprawda. Wiele razy siedziałam przy wylocie jaskini, z której wylatywały i nigdy żaden nie wplątał mi się we włosy – mówiła Natalia Kisza wyjaśniając, że nietoperze posługują się echolokacją, więc omijają przeszkody, a w dodatku w locie są dużo bardziej zwinne i zwrotne, niż ptaki. Może się wydawać, że lecą wprost na nas nie widząc przeszkody, ale to dlatego, że polują na owady, które latają nisko. Innym mitem jest ich krwiopijczość. Wprawdzie istnieją trzy gatunki nietoperzy odżywiających się krwią, ale to trzy na ponad tysiąc sto odkrytych gatunków, przy czym wszystkie one żyją w Ameryce Południowej i żywią się krwią bydła.

Nietoperze są prawie najliczniejszą grupą ssaków. Liczniejsze od nietoperzy są tylko gryzonie. - Nietoperze i gryzonie razem stanowią dwie trzecie wszystkich ssaków, jaki istnieją – podała ciekawe dane liczbowe Natalia Kisza. Mają też bardzo szeroki zasięg występowania. Występują bowiem niemal na całej kuli ziemskiej oprócz obszarów arktycznych, gdyż tam nie miałyby czym się żywić. A żywią się w większości owadami. Nietoperze są jedynymi ssakami zdolnymi do aktywnego lotu. Istnieją wprawdzie latające wiewiórki, jednak one latają jak szybowce szybując na rozpiętej pomiędzy łapami błonie. Nietoperze natomiast latają aktywnie machając skrzydłami. Być może ze względu na nocny tryb życia są tak mało poznane, przez co na ich temat powstało tyle nijak mających się do rzeczywistości mitów. – Badania utrudnia ich tryb życia. W tej dziedzinie jest jeszcze bardzo dużo do zrobienia – zauważyła Natalia Kisza. Sporo jednak już o tych zwierzętach wiemy. Najbardziej interesującym i ważnym dla nas faktem jest sposób ich odżywiania. Dzięki temu są bowiem naszymi wielkimi sprzymierzeńcami. Żywią się bowiem owadami. Zjadają więc spore ilości komarów. – Jeden nietoperz w ciągu jednej nocy potrafi zjeść trzy tysiące komarów – poinformowała Natalia Kisza.

Zadziwiająca jest ich długowieczność, żyją około kilkunastu lat, a bywały przypadki, że dożywały 30 lat, podczas gdy polskie gatunki są niewielkich rozmiarów, porównywalnych do chomika. Choć w innych regionach świata zdarzają się nietoperze mające nawet 1,5 m rozpiętości skrzydeł. Ale to na przykład w Indonezji. Część tych olbrzymich gatunków żywi się owocami, przez co prowadzi dzienny tryb życia.
Z innych ciekawostek, jakie podała prelegentka warto zauważyć na przykład, że echolokacją posługują się oprócz nietoperzy np. delfiny, a ze zwierząt występujących u nas ryjówki podobne do myszy i jeżyki wyglądem zbliżone do jaskółek. W lecie mieszkają w dziuplach drzew, na strychach, na zimę natomiast przenoszą się do jaskiń, gdzie panuje stała temperatura i tam hibernują, czyli zapadają w sen zimowy niczym niedźwiedzie.

- Wracają co zimę na to samo miejsce. Na tym samym fragmencie skały w tej samej jaskini znajdowano nietoperze obrączkowane tam w poprzednich latach. Dlatego bardzo ważne jest, by nie niszczyć ich kryjówek. Jeśli bowiem na jesień przylecą pewne, że tam mają schronienie, a wejście będzie zasypane, zamurowane, to mogą nie zdążyć już przed zima znaleźć nowej kryjówki i zginą – wyjaśniła Natalia Kisza. Inną ciekawostką jest, że aż 150 gatunków drzew jest zależnych od nietoperzy. Gdyby nie te małe latające ssaki nie mielibyśmy na przykład bananów, bo to one rozsiewają banany. Tak samo z agawą.

Jeśli ktoś chciałby zachęcony tym, że tępią komary zaprosić nietoperze w pobliże swego domu może zainstalować specjalne budki dla nietoperzy. Różnią się one tym, że wlot maj a od dołu, a rozszerzają się ku górze. Budki takie można zakupić gotowe, ale w internecie znaleźć także można dokładne instrukcje dla majsterkowiczów, jak takie budki zrobić samodzielnie.

Po wykładzie chętni poszli do Parku Kossaków obserwować nietoperze. Służy temu specjalny detektor ultraosniczny, który zamienia ultradźwięki, które emitują nietoperze a dla nas są niesłyszalne, na dźwięki słyszalne w postaci pikania po którym można nawet rozpoznać, jaki gatunek właśnie nad nami przeleciał.

(indi)