Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi ma 110 lat

 Towarzystwo jest organizacją pożytku publicznego, które ma na celu otaczanie niewidomych i ociemniałych wszechstronną opieką w zaspokajaniu ich potrzeb edukacyjno-wychowawczych, rehabilitacyjnych, socjalnych i religijnych. TOnN) prowadzi Zakład dla Niewidomych w Laskach.

- Na początku XX wieku osoby niewidome żyły na marginesie społeczeństwa. Nie miały wsparcia medycznego, wykształcenia czy pracy. Pochodząca z rodziny hrabiowskiej Róża Czacka, sama stając się osobą ociemniałą, postanowiła przyjść z pomocą tym, którzy znaleźli się w podobnej do niej sytuacji, ale nie mieli zaplecza materialnego. Chciała, żeby niewidomi byli pełnoprawnymi członkami społeczności, by zdobywając wykształcenie i umiejętności mogli na równi z innymi osobami funkcjonować, rozwijać swoje umiejętności, talenty – mówi prezes Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi Paweł Kasprzyk.

Oprócz edukacji szkolnej Towarzystwo zapewnia obecnie dzieciom szeroką gamę zajęć rewalidacyjnych na wszystkich poziomach, w tym m.in.: naukę orientacji przestrzennej, rehabilitację wzroku, integrację sensoryczną, czynności życia codziennego. Dwie trzecie wychowanków mieszka w internatach. Pozostali to osoby dojeżdżające.

Róża Czacka już w 1910 roku wynajęła mieszkanie przy ulicy Dzielnej 37 w Warszawie, które przeznaczyła na przytułek dla 10 niewidomych dziewcząt. Miały one tam zapewnione całkowite utrzymanie, opiekę oraz naukę czytania i pisania alfabetem Braille'a, naukę śpiewu, koszykarstwa, trykotarstwa ręcznego i wyplatania krzeseł. Potem była ul. Złota 76 i 36, ul. Piękna 22, ul. Polna 43, ul. Emilii Plater 7.

W 1921 roku rozpoczyna się budowa zakładu w Laskach – instytucji centralnej Towarzystwa dającej ociemniałym przygotowanie do pracy, warsztat pracy i schronienie, szkoły dla dzieci, internaty, wytwórnie, szpital i schronienie dla starców i niezdolnych do pracy. Właśnie w Laskach do chwili obecnej Towarzystwo prowadzi swoją działalność statutową na rzecz osób niewidomych, ociemniałych i słabo widzących.

Towarzystwo ściśle współpracuje z założonym przez Matkę Różę Czacką Zgromadzeniem Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, otaczając niewidomych i ociemniałych wszechstronną opieką. Prowadzi przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazja, zawodowe szkoły ponadgimnazjalne, liceum ogólnokształcące, szkołę policealną, szkołę muzyczną oraz internaty.

W Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niewidomych w Laskach przygotowuje się do samodzielnego życia ponad 230 niewidomych i słabowidzących dzieci z terenu całej Polski w tym również z terenu południa kraju. Absolwentami ośrodka są również mieszkańcy naszego powiatu lub wywodzący się z terenu śląska cieszyńskiego.

Towarzystwo prowadzi także Ośrodek Rehabilitacyjno-Wypoczynkowy w Sobieszewie koło Gdańska i dwa ośrodki dla osób dorosłych: Dom Pomocy Społecznej dla Kobiet Niewidomych w Żułowie w woj. lubelskim, gdzie są 74 panie, oraz Dom dla Niewidomych Mężczyzn im. Matki Elżbiety Czackiej w Niepołomicach w woj. małopolskim, gdzie mieszka 18 panów.

Każda osoba niewidoma, która się zgłosi, uzyska wsparcie. Czasami będzie ono bezpośrednie w postaci kursów, np. komputerowych, innym razem w znalezieniu specjalistycznej pomocy. Dzięki takim organizacją jak Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi zarówno niewidomi (urodzeni bez wzroku) jak i ociemniali (utracili wzrok) nie są pozostawieni bez pomocy w przystosowaniu się do życia codziennego dysfunkcją narządu wzroku.

Andrzej Koenig