Plener u Kossaków

„U Kossaków na kawie …” to tytuł II pleneru architektoniczno-historycznego, który w tym roku odbył się w Górkach Wielkich. Otwarcie tego wydarzenia miało miejsce w sobotę (14.09) w Centrum Kultury i Sztuki "Dwór Kossaków". Przybyłych gości przywitała prof. Magdalena Żmudzińska-Nowak z Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej oraz Iga Herok-Turska z Instytutu Dokumentacji Architektury–Biblioteki Śląskiej w Katowicach. Jak przyznaje Iga Herok-Turska pomysł, by zorganizować tego typu wydarzenie narodził się spontanicznie. Pracownicy Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej – starsi profesorowie – zaczęli wspominać, jak to kiedyś organizowano studenckie plenery architektoniczne. Stwierdziliśmy, że możemy wrócić do tego tematu.

Pierwsza edycja pleneru odbyła się w zeszłym roku w Dębowcu. Jak się okazało na terenie Śląska Cieszyńskiego nie brakuje ciekawych obiektów, budynków i przestrzeni do rysowania. W pierwszej edycji wyłoniono 12 takich obiektów, a prac powstało 34. Zostały one oprawione i zaprezentowane w Gliwicach oraz Katowicach. Jak zdradza Iga Herok-Turska, w listopadzie będzie można je oglądać także w Cieszynie. Technika którą wykorzystano była bardzo różna. W wydarzeniu tym wzięły udział osoby w różnym wieku. Efektem takiego pleneru jest wystawa poplenerowa i wydawnictwo – dodała Iga Herok-Turska.

Podobnie było i w tym roku. W dwudniowym plenerze w Górkach Wielkich wzięło udział 14 architektów z Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej, a także z Wyższej Szkoły Technicznej. Jak również historycy sztuki. Współpracują razem z nami, ponieważ tworzymy Interdyscyplinarny Zespół Badawczy „Reflektory”. Reflektory – ponieważ smugą światła oświetlamy te obiekty, które czasem trudno dojrzeć – zwróciła uwagę Herok-Turska.

Zanim uczestnicy przystąpili do rysowania wylosowanych obiektów wysłuchali wystąpienia m.in. prof. Zbigniewa Kadłubka dyrektora Biblioteki Śląskiej,Stanisława Kubiciusa przewodniczącego Rady Powiatu Cieszyńskiego oraz Anny Fenby-Taylor wnuczki Zofii Kossak. Celem pleneru jest z jednej strony powrót do techniki umiejętności rysowania ręcznego architektów, a z drugiej promowanie dziedzictwa architektonicznego małych miejscowości. Zależy nam, aby mieszkańcy uświadamiali sobie, że obiekty które mijają np. domy, rozpadające się chałupy, są wartością. Tego co dziś jest, jutro już może nie być, a z pewnością już nigdy się nie powtórzy.  Oczywiście jest to również promocja miejscowości. W przypadku Kossaków zwrócenie uwagi na to miejsce - na utrzymanie Dworu Kossaków – dodała Herok-Turska.

Jak zdradza Herok-Turska, trzecia edycja pleneru już nie odbędzie się na Śląsku Cieszyńskim. Nie mogę, aż tak promować tego terenu. Przypuszczam, że kolejny plener odbędzie się gdzieś na północy województwa śląskiego. Będę jednak pamiętać o Śląsku Cieszyńskim, bo jest tego wart i na pewno tu wrócimy – podkreślała Herok-Turska.

Oto lista obiektów, które rysowali uczestnicy pleneru w Górkach Wielkich:

1. Dwór Kossaków – Centrum Kultury i Sztuki
2. Stary Spichlerz
3. Lodownia
4. Muzeum Z. Kossak – Dom Ogrodnika
5. Park dworski – pomnik w parku
6. Zabudowania gospodarcze (kurnik)
7. Aleja 200-letnich lip (fragment)
8. Stanica Harcerska Aleksandra Kamińskiego
9. Bucze – sanatorium „Szpitalik”
10. Willa modernistyczna
11. Kościół katolicki pw. Wszystkich Świętych
12. Cmentarz: grób Zofii Kossak-Szczuckiej, Tadeusza Kossaka, Juliusza Szczuckiego
13. Stara parafia
14. Kościół ewangelicki
15. Chata chlebowa
16. Stara papiernia i młyn
17. Stara szkoła (niegdyś) – obecnie „U Żagana”
18. Gospoda (niegdyś) „Pod Lipkami” (tu Tadeusz Kossak chodził na piwo)
19. Wodociągi (ojcowizna p. Jacka Lipińskiego)
20. Rzeka Brennica
21. Pejzaże

MSZ