Bezpieczna pomoc osobie na wózku

Trzeba przyznać, że opieka nad osobą niepełnosprawną ruchowo to trudne i odpowiedzialne zadanie. Nie wystarczy być zaangażowanym, cierpliwym i troskliwym, trzeba jeszcze znać kilka ważnych zasad, dzięki którym nie wyrządzi się żadnych szkód ani choremu na wózku, ani sobie. Właściwe opiekowanie się niepełnosprawnymi, to z jednej strony umiejętne podejście psychologiczne do chorego, z drugiej dobra znajomość technik i – przede wszystkim – nowoczesnego sprzętu, które wspomagają wszystkie fizyczne czynności wykonywane przy pacjencie. Przedstawiamy kilka wskazówek z zakresu opieki nad osobą z niepełnosprawnością poruszającą się na wózku inwalidzkim…

Osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich, w zależności od rodzaju i zaawansowania niepełnosprawności, powinny możliwie najwięcej czynności wykonywać samodzielnie i/lub tylko z niewielką asekuracją, czy pomocą opiekuna. Jest to niezwykle istotne ze względu na ich samopoczucie – zarówno to psychiczne, jak i fizyczne. Wyręczanie nie powoduje poprawy sytuacji, a jedynie utwierdza chorego w błędnym przekonaniu, że „nie może, nie potrafi, że jest całkowicie uzależniony od innych”.

Kolejna podpowiedź to, aby – nawet zupełnie nieświadomie – nie zacząć traktować chorego przedmiotowo. Kiedy więc przenosimy osobę niepełnosprawną z wózka inwalidzkiego na łóżko lub odwrotnie, gdy pomagamy jej zmienić pozycję ciała, wsiąść do samochodu, umyć, ubrać, przemieszczać na wózku etc. – po pierwsze, trzeba mówić jej o tym, co się właśnie dzieje lub będzie działo, po drugie – mieć jej zgodę na to i po trzecie – wymagać współpracy podczas danej czynności. Nie należy podejmować się wykonywania zadań, których nie jesteśmy w stanie (dobrze) wykonać.

Bezpieczeństwo opiekuna to także bezpieczeństwo osoby z niepełnosprawnością, dlatego czynności fizyczne wykonywane przy chorym muszą być wykonywane prawidłowo, by na przykład w kluczowym momencie – podczas przenoszenia pacjenta – nie zawiódł kręgosłup opiekuna i by nie doszło do nieszczęścia. Oto najważniejsze zasady bezpieczeństwa, których należy bezwzględnie przestrzegać:

• Przenosząc czy choćby unosząc tylko osobę niesprawną, ZAWSZE trzeba mieć ugięte kolana i całkowicie proste plecy, aby nie przeciążać swojego kręgosłupa. Pomaga w takiej sytuacji również szerokie rozstawienie stóp, dzięki czemu podnoszony ciężar rozkłada się równomiernie.
• Nie wolno wykonywać podczas tego typu czynności żadnych gwałtownych ruchów, czy skrętów tułowia ani przechylać się na boki, co mogłoby skończyć się urazem kręgosłupa, nadwyrężeniem mięśni lub ścięgien.
• Im mniejsza odległość pomiędzy opiekunem i jego podopiecznym, tym łatwiej przebiega przenoszenie, czy unoszenie chorego i w naturalny sposób do pracy angażuje się wtedy dolne partie ciała, a nie górną część kręgosłupa.
• Przenosząc pacjenta, trzeba zadbać o to, aby dystans do pokonania był jak najmniejszy oraz pamiętać o tym, że najbezpieczniejsze jest przemieszczanie się krokiem odstawno-dostawnym, który minimalizuje ryzyko potknięcia się czy wywrócenia.

To kilka podstawowych wskazówek podczas pomocy osobie z dysfunkcją ruchu w tym osobie na wózku inwalidzkim. Podczas wykonywania tych czynności powinniśmy pamiętać aby wykonywać je w taki sposób aby nie zaszkodzić zarówno niepełnosprawnemu jak i sobie samemu.

AK