Plotło się, plecie się i będzie się pleść

Tak organizatorzy podsumowali dwudniową międzynarodową konferencję na temat plecionkarstwa. Po wysłuchaniu kilkudziesięciu wykładów na temat plecionkarstwa na całym świecie, w których prelegenci mówili zarówno o historii i tradycji tego rzemiosła, jak i o jego współczesnej formie, roli i rozwoju można bowiem śmiało powiedzieć, że choć rękodzieło miało okres kryzysu i w wielu krajach na pewien czas ustąpiło miejsca masowej fabrycznej produkcji ze sztucznych materiałów, obecnie wraca do łask. Są kraje, gdzie plecionkarskie rękodzieło odżywa w formie pamiątek dla turystów i swoistej mody, są też i takie, gdzie tradycja ta trwa nieprzerwanie, a wyroby plecionkarskie od setek lat są podstawowymi przedmiotami użytkowymi bez których nie mogłoby funkcjonować żadne gospodarstwo domowe. Różne są wzory i materiały, z których się wyplata, wspólne natomiast dla wielu kultur jest samo plecenie. - Według nas plecionkarstwo jest światowym rzemiosłem i wspólnym językiem, który opowiada o naszej przeszłości i przyszłości. Konferencja „Viva Basket!” pokazała, jak istotną i różnorodną rolę pełni w życiu człowieka – mówi Anna Krężelok ze Stowarzyszenia Serfenta, które zorganizowało dwudniową konferencję wspólnie z Zamkiem Cieszyn i kilkoma innymi partnerami.

Czego zatem dowiedzieli się słuchacze konferencji? !”. Hildigard Mufukare wyjasniła, że w Zimbabwe, kraju, w którym stopa bezrobocia sięga 95 procent, kobiety dzięki tworzeniu koszy mogą utrzymać swoje rodziny i zapewnić edukację swym dzieciom. Organizacja Lupane Women’s Centre nie tylko dba o zbyt produktów, ale też pomaga kobietom w podniesieniu poczucia własnej wartości. Podobną rolę pełni realizowany w Ugandzie społeczny projekt Danida, m.in. przez Jette Melgren i Jana Johansena z Danii, które również były prelegentkami na cieszyńskiej konferencji.

Gaura Mancacaritadipura, doradca wiceministra kultury w Ministerstwie Edukacji i Kultury Indonezji, opowiedział o wyrobach Noken, wytwarzanych przez grupy etniczne Papui, z których część zamieszkuje w lasach, z dala od cywilizacji. Tworzone z włókien drzewnych torby, siatki, nakrycia głowy Noken zostały wpisane na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kultury UNESCO. To tylko przykładowe referaty. Wszystkie, mimo różnych krajów, z jakich pochodzili prelegenci, dostępne były dla wszystkich słuchaczy, gdyż organizatorzy zapewnili słuchawki z symultanicznym tłumaczeniem na język polski i angielski.

Cieszyńska impreza pod hasłem „Viva Basket!” to nie tylko sama konferencja. Oprócz wykładów i prelekcji odbył się plener artystyczny „On the border”. Choc konferencja, jaka odbyłą się w dniach 7-8 sierpnia przeszła już do historii, nadal możemy obejrzeć efekty pleneru. W okolicch "różowego mostu" w Cieszynie oraz w Parku im. A. Sikory w Czeskim Cieszynie powstały instalacje duńskiego duetu Jette Mellgren i Jana Johansena, Hiszpana Carlosa Fontalesa, Żywej Architektury z Cieszyna oraz Lois Walpole z Wielkiej Brytanii. Z kolei w Zamku Cieszyn wciąż można oglądać hiszpańską wystawę "Więcej niż kosze" Carlosa Fontalesa, a w Muzeum Śląska Cieszyńskiego wystawę Stowarzyszenia Serfenta „Niech się plecie!”.

Na tym nie koniec. Projekt „Niech żyje kosz!/Viva Basket!” ruszył w maju 2014 i jest kontynuacją działań realizowanych przez Stowarzyszenie Serfenta. Organizacja od pięciu lat dokumentuje, popularyzuje, edukuje i podejmuje działania wspierające proces rewitalizacji plecionkarstwa. Teraz trwają badania etnograficzne w Polsce i Norwegii. - Nasza ekipa badawcza dąży do pokazania bogactwa i różnorodności w zakresie wyplatania, które można zaobserwować na terenie obu krajów. W związku z tym, że nadal poszukujemy funduszy by móc kontynuować projekt, ruszyła kampania społecznego finansowania, dzięki której można „wygrać” udział w takiej wyprawie. Innymi nagrodami za wsparcie są na przykład indywidualne warsztaty plecionkarskie, filmy instruktażowe czy wyplatany ze słomy kosz podlaski. Zachęcamy do wsparcia: https://wspieram.to/2186-viva-basket-widget.html – mówi Anna Krężelok podsuwając, że więcej o oryginalnym i jakże potrzebnym dla zachowania naszego dziedzictwa kulturowego projekcie przeczytać można na stronach Stowarzyszenia Serfenta: www.serfenta.pl oraz na portalu społecznościowym: https://www.facebook.com/Serfenta.

(indi)