Wielki Piątek - Liturgia Męki Pańskiej

talleyrand: A jak Mojżesz wywyższył węża na pustyni, tak potrzeba, by wywyższono Syna Człowieczego, aby każdy, kto w Niego wierzy, miał życie wieczne. Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. Albowiem Bóg nie posłał swego Syna na świat po to, aby świat potępił, ale po to, by świat został przez Niego zbawiony. Kto wierzy w Niego, nie podlega potępieniu; a kto nie wierzy, już został potępiony, bo nie uwierzył w imię Jednorodzonego Syna Bożego. A sąd polega na tym, że światło przyszło na świat, lecz ludzie bardziej umiłowali ciemność aniżeli światło: bo złe były ich uczynki. Każdy bowiem, kto się dopuszcza nieprawości, nienawidzi światła i nie zbliża się do światła, aby nie potępiono jego uczynków.

talleyrand: Zatem przez chrzest zanurzający nas w śmierć zostaliśmy razem z Nim pogrzebani po to, abyśmy i my wkroczyli w nowe życie — jak Chrystus powstał z martwych dzięki chwale Ojca (METANOIA). Dawniej to właśnie w okresie poprzedzającym Wielkanoc katechumeni przyjmowali sakrament chrztu.

talleyrand: Wedle Bożego założenia kobieta (niewiasta) była pierwszą, która ujrzała zmartwychwstałego Jezusa i to kobieta jako pierwsza na kontynencie Europejskim przyjęła chrzest, w osobie Lidii z Tiatyry w Azji Mniejszej, co stało się w okresie II wyprawy misyjnej Pawła z Tarsu. Wedle relacji zamieszczonej w Biblii, Lidia zajmowała się wyrobem purpury, którą sprzedawała w Filippi. Moment powołania do łaski chrztu pierwszej Europejki nastąpił w pobliżu rzeki, w miejscu, gdzie zbierały się kobiety, w błędnym przeświadczeniu Pawła celem ich spotkań była modlitwa. Postać jest przedstawiona jako „Bojąca się Boga”, czyli osoba, która podzielała nauki głoszone w synagodze, jednak nie realizowała wymagań nałożonych przez Prawo. Paweł i Apostołowie poza Palestyną głoszenie Słowa Bożego rozpoczynali zawsze od spotkania z miejscową diasporą, dopiero w drugiej kolejności kierowali się do tych, którzy poginęli spoza domu Izraela. Prozelici i Bojący się Boga stanowili kategorię pośrednią, która była podatna na przyjęcie nauki Jezusa bez zbędnych i niepotrzebnych plemiennych uprzedzeń.

talleyrand: W kulturze grecko-łacińskiej rodzina patrymonialna stanowiła podstawę funkcjonowania społeczeństwa i instytucja ta miała sporo szersze znaczenie i kompetencje niż we współczesnych społeczeństwach. Stąd podmiotem decyzyjnym był mężczyzna, pater familias, który swą postawą reprezentował zdanie całej rodziny. Dlatego jako przyjętą praktykę stosowano chrzest całych rodzin (domów), włącznie z dziećmi i wraz ze służbą. Zwyczaj ten zachował się do dziś w wielu wspólnotach chrześcijańskich w sprawie dopuszczania do chrztu noworodków, o ile istnieje możliwość wychowania dzieci zgodnie z chrześcijańskimi wartościami.

talleyrand: Kolejna sprawa dotyczy grupy społecznej, której reprezentanci chętniej decydowali się na przyjęcie chrztu. W powszechnym przekonaniu panuje pogląd, jakoby pierwsi chrześcijanie byli pozyskiwani spośród grup upośledzonych ekonomicznie nędzarzy i wykluczonych. Po wnikliwej lekturze Biblii należy zrewidować ogólnie podzielane założenie. Chrześcijanie pochodzili z różnych środowisk, byli wśród nich biedniejsi i bogatsi. Spora część Apostołów nie była aż tak biednymi rybakami, jak przyjmujemy, mogli pozwolić sobie na zatrudnienie najemników, zatem pod względem ekonomicznym odpowiadali znaczeniu współczesnym małym przedsiębiorcom. Podobnie prezentuje się Lidia z Tiatyry, która zajmowała się produkcją i handlem purpurą, która już wówczas stanowiła towar luksusowy, zatem Lidia bynajmniej nie mogła należeć do osób ubogich i nieorientujących się w prowadzeniu działalności gospodarczej. W „Liście do Filipian” Paweł wspomina gościnę, z jaką niegdyś został przyjęty przez miejscową wspólnotę. Z relacji biblijnej wiemy, iż w czasie swego pobytu zatrzymał się właśnie w domu Lidii, który stał się siedzibą i miejscem pierwszej na kontynencie wspólnoty chrześcijańskiej.