O cieszyńskich kalendarzach w TVP

6.01.2022 17:00

1678

Kolejny odcinek programu telewizyjnego "Przystanek Zaolzie" był emitowany 28 grudnia w TVP Polonia wyemitowała. Jego bohaterem był Marian Siedlaczek, artysta-grafik i zarazem redaktor ukazującego się na Zaolziu od sześciu dekad „Kalendarza Śląskiego”. Program dostępny jest w sieci.

Cykl „Przystanek Zaolzie” prezentuje sylwetki Polaków z Zaolzia. Bohaterami programu są osoby pełne pasji, energicznie angażujące się w działalność na rzecz mniejszości polskiej w Republice Czeskiej, inicjujące różnorakie przedsięwzięcia, które służą integracji polskiej społeczności na tym terenie i wzmacnianiu narodowej tożsamości. Ich zaangażowanie w sprawy polskie na Zaolziu przybiera coraz częściej nowe formy, wykraczając poza samo kultywowanie dawnych zwyczajów czy upamiętnianie wydarzeń z przeszłości.

W grudniowym odcinku „Przystanku Zaolzie” obok Mariana Siedlaczka wystąpili Helena Legowicz, prezes Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej, zaolziańska poetka Marta Bocek, Stanisław Kołek ze Stowarzyszenia „Olza Pro”, Irena Prengiel-Adamczyk z Muzeum Śląska Cieszyńskiego oraz Małgorzata Szelong z Książnicy Cieszyńskiej.

To właśnie w Książnicy Cieszyńskiej ekipa TVP Polonia kręciła sporą część grudniowego odcinka „Przystanku Zaolzie”. Fenomen wydawanych na Śląsku Cieszyńskim kalendarzy regionalnych był bowiem głównym tematem tego odcinka programu. Szefowa Działu Gromadzenia, Opracowania i Udostępniania Zbiorów Książnicy przybliżyła historię regionalnych kalendarzy znad Olzy i to, że pierwszy rocznik „Kalendarza Cieszyńskiego” ukazał się w 1857 r., a więc 165 lat temu.

Oprócz ksiąg pochodzących ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej autorzy piętnastominutowego programu wykorzystali fotografie ze zbiorów Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie, zaolziańskiego Stowarzyszenia „Olza Pro” oraz Narodowego Archiwum Cyfrowego i Śląskiej Biblioteki Cyfrowej.

Cały grudniowy odcinek „Przystanku Zaolzie” można teraz obejrzeć tutaj:

(pw, mat.pras.)

Co czeka seniorów ale nie tylko w 2022 roku Czy ktoś to pamięta? Wydarzyło się na Śląsku Cieszyńskim

źródło: ox.pl

dodał: pw

Przystanek Zaolzie Marian Siedlaczek Kalendarz Śląski Helena Legowicz, prezes Polskiego Związku Kultural Marta Bocek Stanisław Kołek Stowarzyszenie „Olza Pro” Irena Prengiel-Adamczyk muzeum śląska cieszyńskiego Małgorzata Szelong książnica cieszyńska TVP Polonia

Komentarze

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za komentarze internautów. Wpisy niezgodne z regulaminem będą usuwane.
Dodając komentarz, akceptujesz postanowienia regulaminu.

Zobacz regulamin

2022-01-06 17:27:10

Marx.: jak w kurwizji to na pewno ciekawe

2022-01-07 05:15:06

robespierre: Praga od momentu dokonania zaboru na części Śląska Cieszyńskiego próbowała mniej lub bardziej skutecznie zerwać związki tego terenu z Polską. Polityka czeska miała swój cel, włącznie ze zmianą postrzegania zajętej przez siebie części Śląska Cieszyńskiego i przedstawiania tej jako "Śląsk czeski" (określenie błędne, podobnie jak Czeski Cieszyn), czy część Moraw (Kraj morawsko-śląski). Republika Czeska (współcześnie) składa się z trzech równoważnych części elementarnych (Czechy, Morawy, Śląsk) i nie wszyscy obywatele Czech (Czesi) uważają się za osoby narodowości czeskiej, ponieważ są wśród nich również Morawianie, czy Ślązacy. Ci ostatni są de facto Polakami albo osobami o polskim pochodzeniu. Są to pikantne szczegóły, które nie funkcjonują w świadomości sporej część tych badaczy. Uproszczenia, jakich ci badacze się dopuszczają, są krzywdzące zwłaszcza dla Ślązaków, którzy nie uważają się za Czechów, tylko obywateli Republiki. Jest to szczególnie bolesne dla mieszkańców czeskiej części Śląska Cieszyńskiego, którzy przez rodaków z przeciwnego brzegu Olzy są traktowani jako "Czesi", choć nimi nie czują się, ponieważ zamieszkują Śląsk, a nie Czechy (region).

2022-01-07 05:16:18

robespierre: Jeżeli mowa o przedwojennej Czechosłowacji (1918-1938), później Czecho-Słowacji (1938-1939), mieszkańcy tego wielonarodowościowego państwa (Niemcy, Czesi, Słowacy, Polacy, Węgrzy, Ukraińcy, Rusini, etc.) w porównaniu z krajami sąsiednimi cieszyli się większą swobodą w zakresie praw politycznych. Czechosłowacja pozostała demokracją, wbrew pozorom było to państwo kontynuujące założenia i tradycje dawnych Austro-Węgier, a także najbardziej oddające ducha naddunajskiej monarchii. Inaczej sprawa przedstawiała się pod względem praw mniejszości narodowych. Polacy na zajętej przez Pragę części Śląska Cieszyńskiego byli dyskryminowani. Istniały wyraźne tarcia na linii funkcjonowania innych narodowości. Kontynuowany z okresu poprzedniego był spór niemiecko-czeski, zakończony wysiedleniem po II wojnie Niemców, którzy wcześniej byli obywatelami Czechosłowacji. Napięta była sytuacja pomiędzy Węgrami i Słowakami, a także Czechami i Słowakami. Nietypowo przedstawiała się sytuacja Rusinów.

2022-01-07 05:20:37

robespierre: Sprawa celowej dyskryminacji Polaków w przedwojennej Czechosłowacji, mowa o zajętej przez Pragę części Śląska Cieszyńskiego, do tej pory znajdowała się co najwyżej na marginesie zainteresowania krajowej opinii publicznej i środowisk naukowych. Pochyleniu się nad tym trudnym i przykrym tematem nie sprzyjała sytuacja polityczna, jaka zaistniała od samego zarania II wojny, ponieważ Polska i Czechosłowacja (później Republika Czeska) lokowane były w tych samych blokach sojuszy polityczno-militarnych, bardziej jako sojusznicy z przypadku, niż z dobrowolnego wyboru. Najpierw była to koalicja antyhitlerowska, później blok wschodni, a obecnie Polska i Republika Czeska integrują się w ramach UE-NATO. Na dodatek Śląsk Cieszyński jest postrzegany jako niewielki peryferyjny region, położony w pobliżu Bramy Morawskiej, której strategiczne znaczenie uświadamiają sobie jedynie zainteresowani. Do dziś teren ten stanowi tygiel kultur i wyznaniowości i to o bardzo symbolicznym dla Polski znaczeniu, gdyż to właśnie tutaj znajdują się źródła rzeki Wisły. Pomimo wielowiekowego funkcjonowania poza oficjalnymi granicami Państwa Polskiego (część regionu znajduje się nadal pod administracją Republiki Czeskiej) Śląsk Cieszyński do dziś nie zatracił swego polskiego charakteru. Sprawa dyskryminacji Polaków w przedwojennej Czechosłowacji niedawno była tematem jednej z książek M. Koprowskiego.

2022-01-07 09:50:11

czesiohill: rober...: coś te Twoje wywody zamieniają się w bełkot. Co mają mieszkańcy Śląska Cieszyńskiego i ich wiara do biegu Wisły? Jeśli w przyszłości zamieszkają tu Chińczycy, to Wisła przestanie płynąć? Weź się ogarnij. PoPiS daje premier rządu polskiego, odwołując ambasadora w Pradze przez informację w portalu internetowym. W dodatku za mówienie prawdy niewygodnej "politykom" PiSu. Ech, chciało by się rzec "o tempora, o mores". PRL-owi było bliżej do Polityki niż obecnym poli-tykom (!). Bolą Cię Ślązacy na Śląsku?