Kosmografia, czyli bestseller geograficzny

Spotkanie poprowadziła Jolanta Sztuchlik, która zajmowała się między innymi tłumaczeniem dzieła, na język polski. W Książnicy znajdują się trzy egzemplarze książki, jedna w języku niemieckim (oryginalnym), jedna w języku łacińskim oraz  w języku czeskim. W księgach znajdują się liczne mapy oraz opisy krajów europejskich, a także azjatyckich i afrykańskich.

- Przede wszystkim Kosmografia nie jest dziełem tylko i wyłącznie Munstrena – mówiła prowadząca w czasie spotkania – Sebastian Munstren nawiązał kontakt z około 120 geografów i podróżników, którzy nadsyłali mu mapy oraz opisy różnych rejonów. Oczywiście wszystkie teksty były weryfikowane, gdyż zdarzały się błędne opisy, bądź też po prostu nieprzyjemne żarty, ze strony podróżników.

Nie brakowało również ciekawych anegdot – Teksty były również weryfikowane z innego względu. Gdy nadszedł opis Sardynii, w którym autor zbytnio zagłębił się w tematy kościelne opisując go mianem „chciwego i nieprawego” został on w Kosmografii umieszczony – tłumaczyła prowadząca – problem pojawił się w momencie, gdy dzieło zostało przetłumaczone na język włoski i dotarło do rąk Inkwizycji. Autor tego opisu został spalony na stosie, jako heretyk, w związku z tym w następnych wydaniach teksty były cenzurowane w taki sposób, aby nie narazić ich autorów na żadne niebezpieczeństwo. Może być to przyczyną faktu, że bardzo pobieżnie są opisane piramidy w Egipcie.

Jak się okazuje w XVI-wiecznym dziele nie brakowało również wzmianek o Polsce – Tutaj możemy znaleźć informacje na temat lokalnych legend, między innymi o Smoku Wawelskim. W Kosmografii znajdują się ówczesne mapy państwa polskiego i opisy zwierząt gospodarskich, jakie można było u nas spotkać. Znajduje się tu również opis lokalnej osobliwości. Jak podaje Kosmografia za czasów panowania Zygmunta I Starego w Krakowie urodziło się monstrum. Było to „dziecko z wielkimi płomieniami w oczach, na głowie posiadało róg wołu, na piersi dwie głowy zwierzęce, w pępku znajdowały się oczy kota. Żyło 3 dni”. Co ciekawe, w innych legendach możemy znaleźć swojego rodzaju odzwierciedlenie tego opisu.

Na mapach Polski w Kosmografii został również wyszczególniony Śląsk, a miasto Cieszyn zostało zaznaczone – Na mapie możemy znaleźć lokalne miasta, w tym również Cieszyn. Zostało ono opatrzone miniaturą rotundy, w związku z czym budowla ta już wtedy była znakiem rozpoznawczym miasta – podsumowała prowadząca.

JŚ