700 lat Kiczyc

Położenie i powierzchnia

Kiczyce są ulokowane w północnej części Gminy Skoczów. Zajmują powierzchnię 730 ha – to pas o długości 5,5 km i szerokości maksymalnej 2 km. Graniczą ze Skoczowem, Wiślicą, Ochabami, Pierśćcem, Kowalami i Zaborzem. Nie są zbyt wysokie – przeciętna wysokość to 275 metrów nad poziomem morza.

Nazwa i herb

Nazwa Kiczyc wzięła się najprawdopodobniej od kicz, czyli wiązki słomy (wikliny, lnu czy konopii). To jedyna tego typu nazwa w kraju.
Herb sołectwa przedstawia kafar lub babę, czyli urządzenie do wbijania pali wykorzystywane przy regulacji rzek i potoków oraz budowie wałów.

Historia

Jak czytamy w dziele „ Śląsk Cieszyński w średniowieczu” pod redakcją prof. Idziego Panica, Kiczyce wzmiankowane są po raz pierwszy w 1316 roku, gdzie pojawia się Piotr z Kiczyc. Prawie sto lat później o Kiczycach można usłyszeć znowu – tym razem w dokumencie z 1415 roku, gdzie jako świadka nabycia przez ks. Bolesława II praw do Dębowca przywołuje się Mitka z Kiczyc. Kiczyce przechodziły z rąk do rąk – w 1444 ks. Bolesław II przekazał dobra kiczyckie Gochowi Młodszemu z Ochab, w 1462 Mikołaj Ochabski sprzedał Kiczyce Jaśkowi z Ochab. W 1481 ks. Kaźmierz nadał Ochaby Mikołajowi Brodeckiemu z Brodów wraz z wodą płynącą od kiczykiego stawu i młyna, z kolei w 1526 wiadomo, że panem na Kiczycach był Jakub z Brodowic. Od 1592 Kiczyce wraz z innymi miejscowościami Skoczowsko-Strumieńskiego Państwa Stanowego trafiają do dóbr książęcych (wpierw Piastów cieszyńskich, a po ich wymarciu do Habsburgów) i
pozostają w nich do 1918.

Okres wojenny przyniósł wiele strat we wsi, zginęło kilkunastu jej mieszkańców. W 1945 na linii Wisły – od Strumienia, Drogomyśla po Nierodzim toczyły się walki. Zmagania wojenne nie oszczędziły wsi. 12 marca 1945 wojska sowieckie zajęły Kiczyce, które po trzech dniach zostały odbite przez Niemców, którzy jednak ostatecznie wycofali się w maju 1945 roku. Po wojnie na terenie Kiczyc działały grupy partyzanckie, należało do nich dwóch mieszkańców wsi.

Mieszkańcy

Najstarszy urbarz (spis majątku i poddanych) skoczowsko-strumieński pochodzący z 1621 roku wymienia 53 mieszkańców wsi Kiczyce. W 1885 roku było w Kiczycach już 79 domów i 583 mieszkańców (285 mężczyzn i 298 kobiet), działały tam dwa młyny, kuźnia i warsztaty szewskie. 382 osoby były katolikami, 191 ewangelikami, we wsi mieszkały też dwie osoby wyznania żydowskiego.

Według spisu austriackiego z 1900 w Kiczycach mieszkało 478 osób, 338 z nich było katolikami, 132 ewangelikami a 8 wyznawcami judaizmu.

Według stanu za 25 marca 2016 zameldowanych na terenie wsi było 1127 osób.

Samorząd

Od średniowiecza we wsi działał samorząd, na którego czele stał wójt, dziś zwany sołtysem. Nazwiska wójtów nie zachowały się jednak - znane są te dopiero od 1920. Kolejno wójtami byli: Jan Skiba (1920-1935), Franciszek Mika (1935-1939), Jan Cieślar (1945-1947), Teofil Szczypka (1947-1965), Emil Janik (1965-1975), Jan Bażanowski (1975-1991) i pełniący do dziś zaszczytną rolę Franciszek Pomper (od 1991). Skład obecnej Rady Sołeckiej: Jacek Gabzdyl, Małgorzata Sosna, Józef Krawczyk, Franciszek Faruga, Aniela Kuś.

Najważniejsze miejsca

Początkowo dzieci z Kiczyc uczęszczały do szkoły w Skoczowie, Ochabach czy Pierśćcu. Skoczowska kronika parafialna podaje, że w XVII wieku mieszkańcy Kiczyc płacili nauczycielowi rocznie za naukę swoich pociech po 15 florenów i 55 halerzy. Dopiero w XX wieku rozpoczęto budowę pierwszej szkoły – w 1908 rozpoczęto budowę szkoły jednoklasowej, po wojnie zaś (w 1961) wybudowano nową szkołę noszącą imię „Orła Białego”.

Ochotnicza straż pożarna pojawiła się w Kiczycach w 1925 roku [przed rokiem obchodziła Jubileusz 90-lecia. Zobacz: Jubileusz 90lecia OSP Kiczyce), a pierwsza strażnica w 1927 roku, choć sukcesywnie ja powiększano – aż do 1950 roku.

Kiczyce świętują juz od czerwca - 12 czerwca we wsi odbyło się otwarcie  [Zobacz: Obchody 700-lecia Kiczyc], w programie jeszcze 23.07 Spartakiada Sołectw, 28.08 - Dożynki, a uroczyste zakończenie świętowania 700-lecia odbędzie się 10.09 podczas pikniku rodzinnego.

NG

Tekst oprac. na podstawie materiałów przekazanych przez Halinę Szotek, książki „Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528)” pod red. I. Panica oraz źródeł internetowych (UM Skoczów, Wikipedia)