Podpowiadamy: Opieka nad chorym leżącym w domu

Opieka nad chorym długotrwale unieruchomionym w łóżku to wielkie wyzwanie dla bliskich. Wymaga nie tylko określonej wiedzy (np. o zasadach higieny, dawkowaniu leków), ale także empatii, delikatności, cierpliwości, wytrzymałości fizycznej i psychicznej oraz – często! – całkowitej reorganizacji życia.

Czasem z braku możliwości lokalowych, czasowych, w obawie, że nie podołają zadaniom bliscy obłożnie chorego umieszczają go w placówkach opieki długoterminowej. Jednak wiele rodzin decyduje się na opiekę nad chorym w domu. Niezwykle ważne jest wtedy, aby obowiązek ten nie spoczywał na barkach jednej osoby, aby w ciągu dnia (i nocy – jeśli to potrzebne) wymieniać się przy chorym. Pomocny w tym będzie grafik „dyżurów” z wyszczególnieniem czynności, które trzeba wykonać o danej porze. To najlepszy sposób, aby w trudnych warunkach zachować minimum niezależności, a chory nie miał poczucia, że jest zbytnim ciężarem.

Dla dobrej kondycji chorego, który ma kontakt z otoczeniem, ważne jest, aby czuł się pełnoprawnym członkiem rodziny. Jego bliscy nie powinni go izolować, powinni omawiać z nim istotne dla rodziny sprawy. Warto też nakłonić znajomych chorego, aby go odwiedzali oraz kontaktowali się telefonicznie. Organizm chorego leżącego jest zwykle dość osłabiony przez co bardziej podatny na zakażenie wszelkiego rodzaju bakteriami przenoszonymi na ciele lub ubraniu. Dlatego ważnym jest przestrzeganie zasad higieny. Chorego nie powinny również odwiedzać osoby chore.

Jeżeli zdecydujemy się na to, aby opiekować się chorym leżącym w domu, to szczegółowe informacje, jak to robić, aby nie wyrządzić krzywdy jemu ani sobie możemy otrzymać u lekarza prowadzącego, który kieruje leczeniem, albo u lekarza rodzinnego i pielęgniarek z rejonowej przychodni. W opiece nad chorym może pomóc również pielęgniarka środowiskowa oraz opiekunka medyczna. Po specjalistyczną pomoc w opiece nad chorym leżącym można zgłosić się do hospicjum domowego.

W opiece nad chorym leżącym potrzebne są zazwyczaj różne środki pomocnicze. Do najczęściej używanych należą: pieluchomajtki, cewniki, worki na kał i mocz, plastry przeciwodleżynowe, które można kupić w aptece lub specjalistycznych sklepach medycznych. Jeśli chory może wstawać z łóżka i poruszać się po domu, ale potrzebuje przy tym wsparcia, może być konieczny zakup lub wypożyczenie odpowiedniego sprzętu rehabilitacyjnego, np. wózka inwalidzkiego, balkonika, kul.

Jednym z największych problemów, na jaki wskazują opiekunowie osób długotrwale chorych, jest brak pieniędzy na leki i przedmioty niezbędne do pielęgnowania i rehabilitacji chorego. W takiej sytuacji on i bliscy mogą starać się o wsparcie finansowe z różnych instytucji. Przyznawane kwoty nie są duże, ale jeśli mogą odciążyć rodzinny budżet, to warto z nich skorzystać. W NFZ można uzyskać pomoc w postaci częściowego pokrycia kosztów zakupu środków pomocniczych. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) lub Ośrodek Pomocy Społecznej (OPS) mogą udzielić dofinansowania do zakupu środków pomocniczych i likwidacji barier architektonicznych w mieszkaniu lub domu chorego. Choremu i jego bliskim należą się też różnego rodzaju zasiłki pieniężne: zasiłek celowy, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek pielęgnacyjny oraz dodatek pielęgnacyjny.

Każda osoba może potrzebować innej pomocy, wsparcia od bliskich czy znajomych. Chcieliśmy jednak tym materiałem przekazać podstawowe informacje na które możemy napotkać się przy opiece nad chorym leżącym, a przebywającym w domu.

AK, mat. Intern.