Oczami niewidomego: choroby oczu (3) powikłania cukrzycowe

Zdarzają nam się jednak takie chwile gdy zaczyna się coś działać niedobrego z którymś z nich i wówczas pojawiają się problemy. Z racji mojej dysfunkcji wzroku (całkowicie ociemniały) spróbuję stanąć przy kilku najczęstszych chorobach oczu.

Tym razem powikłania cukrzycowe w oczach.

Cukrzyca wpływa na narząd wzroku. Początkowo mogą sie pojawiać przejściowe zaburzenia ostrości wzroku (krótkowzroczność małego stopnia) czy obniżenia zdolności akomodacji. Stopniowa ale trwała utrata ostrości wzroku nasuwa podejrzenie zmian w siatkówce (retinopatia) lub w soczewce (zaćma). Pojawienie się drobnych mętów, czarnych nitek, pajęczynek w polu widzenia może być związane z niewielkimi krwotoczkami do ciała szklistego. Nagła utrata widzenia w jednym lub obu oczach może być spowodowana krwotokiem podsiatkówkowym, do ciała szklistego, zakrzepem w naczyniach żylnych, tętniczych siatkówki lub odwarstwieniem siatkówki.

Do powikłań ocznych u osób chorych na cukrzycę należą: retinopatia cukrzycowa, jaskra wtórna (uszkodzenie nerwu wzrokowego, stwierdzana w oczach chorych z zaawansowaną cukrzycą u których występują zmiany w przednim odcinku gałki ocznej, zaćma (zmętnienie soczewki oka), zaburzenia refrakcji (zaburzenie ostrości wzroku zależne od poziomu glikemii i związanego z tym przemijającego obrzęku soczewki), opadnięcie powiek, niedowłady lub porażenia nerwów okoruchowych prowadzące do zeza czy dwojenia obrazu (neuropatia cukrzycowa) oraz częstsze występowanie jęczmieni i infekcji.

Ponadto u około 50% chorych na cukrzycę występują objawy suchego zapalenia spojówek („zespół suchego oka”), dając bardzo uciążliwe objawy podrażnienia oczu, uczucia piasku pod powiekami, zamazywania okresowego obrazu oraz łzawienia. Te symptomy można w dużej mierze wyeliminować stosując preparaty tzw. „sztucznych łez”, a zwłaszcza te pozbawione środków konserwujących np. preparaty kwasu hialuronowego.

Retinopatia cukrzycowa jest jednym z późnych powikłań cukrzycy, należącym do grupy tzw. mikroangiopatii. Są to zmiany siatkówki oka (możliwe do obserwacji w czasie badania dna oka prowadzonego przez okulistę) wynikające z zaburzeń w mikrokrążeniu siatkówki. Retoinopatia cukrzycowa stanowi najczęstszą przyczynę wtórnej ślepoty na świecie w grupie wiekowej między 20. a 65. rokiem życia. Odzyskanie utraconego widzenia z powodu retinopatii cukrzycowej jest mało prawdopodobne, dlatego najważniejsza jest profilaktyka rozwoju tego powikłania.

Wyróżniamy trzy stadia rozwoju retinopatii cukrzycowej – stadium początkowe – zwane retinopatią nieproliferacyjną (dawniej nazywaną prostą), drugie cięższe stadium zwane przedproliferacyjną oraz najcięższe zwane retinopatią proliferacyjną. W tym stadium utrata wzroku jest większa, a nawet może dochodzić do całkowitej ślepoty. Regularne badanie okulistyczne jest najistotniejsze, ponieważ początkowe symptomy rozwoju choroby są bezobjawowe dla chorego, a można je wykryć jedynie badaniem okulistycznym.

Badanie dna oka jest badaniem bezbolesnym i trwa jedynie około 15 minut. Jeżeli rozwój retinopatii zostanie wykryty wcześnie daje to dużą szansę skutecznego leczenia z zachowaniem pełniej ostrości wzroku. Dlatego u każdego pacjenta z rozpoznaną "świeżo" cukrzycą typu 2 należy przeprowadzić dokładne badania okulistyczne ze szczególnym uwzględnieniem badania dna oka po rozszerzeniu źrenicy.
W początkowym okresie wskazana jest kontrola raz w roku, w zmianach ocznych niezaawansowanych co 6 miesięcy, natomiast w tzw. retinopatii przedproliferacyjnej i proliferacyjnej co 3-4 miesiące.

Medycyna idzie praktycznie co tydzień do przodu i pojawiają się nowe metody leczenia i rehabilitacji, ale jeżeli tylko możemy dbajmy o swoje zdrowie. Medycyna medycyną ale lepiej trzymać się od niej z dala.

Dbajmy o oczy, dbajmy o zdrowie.

Andrzej Koenig
ociemniały

Pisaliśmy:

• Oczami niewidomego: choroby oczu (1) zwyrodnienie siatkówki
• Oczami niewidomego: choroby oczu (2) zaćma