Międzynarodowy Dzień Głuchych

Można powiedzieć, że „głuchy” to ktoś, kto stracił słuch, a nazwa oznacza tyle samo co głuchoniemy. Nic bardziej mylnego. Głuchy (pisany wielką literą) oznacza osobę niesłyszącą, posługującą się polskim językiem migowym (PJM), w odróżnieniu od osoby głuchej, która nie słyszy, lecz nie używa języka migowego i korzysta jedynie np. z umiejętności czytania z ruchu warg.

Określenie „głuchoniemy” obecnie uznaje się za relikt czasów, w których nauka i poznawanie kultury Głuchych nie były tak rozwinięte. Głusi uważają je za krzywdzące, ponieważ oznacza osobę zarówno pozbawioną możliwości słyszenia, jak i w ogóle swojego języka, czyli kogoś, z kim porozumienie staje się niemożliwe. A przecież Głusi znają PJM, głusi zaś mogą dogadać się, korzystając z kartki i długopisu lub czytając z ruchu warg.

Na świecie jest około 70 milionów osób głuchych, z czego blisko 80% mieszka w krajach rozwijających się, gdzie zwykle nie mogą liczyć na odpowiednią opiekę medyczną i wsparcie socjalne. Ogromnym na całym świecie w tym również w Polsce problemem jest również edukacja dzieci niesłyszących i ich przygotowanie do dorosłego życia. Dlatego tak ważna jest troska o tzw. kulturę głuchych – określającą „zestaw wyuczonych zachowań i spostrzeżeń, które kształtują wartości i normy głuchych ludzi na podstawie podobnych lub wspólnie dzielonych doświadczeń.

” Dzięki ciężkiej pracy i niesamowitym zdolnościom adaptacyjnym ludzkiego ciała wiele osób głuchych bardzo dobrze funkcjonuje we współczesnym świecie. Siłą rzeczy, wyostrzają się inne zmysły – jak wskazują badania, u osób niesłyszących od urodzenia lub wczesnego dzieciństwa neurony na siatkówce oka rozłożone są inaczej niż u osób zdrowych, umożliwiając lepsze widzenie boczne. Wiele wybitnych postaci na przestrzeni wieków udowodniło, że ludzi głuchych lub niedosłyszących istotnie niewiele ogranicza. Do tego grona należą m.in. Ludwig van Beethoven, Francisco Goya, Thomas Edison, a także Bill Clinton.

Głusi posługują się językiem migowym. Językoznawcza definicja określa język jako system znaków zrozumiały dla odbiorców, by zajść mógł proces komunikacji. Jest to także dwuklasowy system znaków składający się ze słownictwa i gramatyki. Jednak sprawa komplikuje się, ponieważ w Polsce Głusi posługują się PJM (Polski Język Migowy) oraz SJM(systemem językowo-miganym).

Osobiście miałem możliwość poznania osoby niesłyszącej jak i niewidomej czyli głuchoniewidomej. Odnajduje się w codziennej rzeczywistości, podróżuje, wykłada na uczelni, udziela się w mediach społecznościowych i gwarantuję, że wśród naszych czytelników ciężko byłoby znaleźć osobę, która tyle „zobaczyła”, „usłyszała” co ten człowiek. Nie traktujmy osób głuchych, niesłyszących jako osoby kalekie. Po prostu jeden z wielu zmysłów im nie pracuje.

AK