Leksykon Polaków w Republice Czeskiej i Republice Słowackiej

Leksykon to zgodnie ze słownikową definicją, tematyczne kompendium wiedzy o omawianym zagadnieniu. W tym przypadku autorzy skupili się na Polakach w Republice Czeskiej i Republice Słowackiej. Jak wskazywali sami autorzy, w przygotowanym opracowaniu znajdują się nazwiska osób, które zamieszkiwały opisywane tereny i które w jakiś sposób były z nimi związane – niekoniecznie mieszkańcy, mogą to być na przykład osoby, które wspierały finansowo działalność polskich czasopism, czy organizacji.

Wśród nazwisk, które znajdziemy w leksykonie, znajdują się zarówno osoby, które można zakwalifikować, jako ludność autochtoniczną na obszarze Śląska Cieszyńskiego. Są to osoby, które po podziale regionu znalazły się na terenie Zaolzia. Z osobami takimi mamy styczność jednak tylko i wyłącznie w republice Czeskiej. W Republice Słowackiej możemy mówić tylko i wyłącznie o ludności napływowej. Leksykon ma upamiętnić dorobek obu grup.

Jak wyjaśniali autorzy, początkowo, zbierając materiał, nie mieli zamiaru go publikować. Plany takie pojawiły się jednak po transformacji. W momencie, gdy znaleziono fundusze na wydanie leksykonu, planowano wydanie trzech tomów. Materiału jednak zostało zbyt dużo, aby zwyczajnie go zignorować, w związku z czym aktualnie opracowanie składa się z pięciu części. Osoby obecne na spotkaniu z twórcami otrzymały płyty z pełną wersją leksykonu. Dzieło nie będzie dostępne w sprzedaży, wszystko za sprawą wymogów, związanych z uzyskaniem funduszy. Egzemplarze leksykonu mają znaleźć się w bibliotekach, część ma również trafić do różnego rodzaju instytucji, w tym również tych, działających na opisywanych terenach.

Jakie biogramy znajdziemy jednak w leksykonie? – jeżeli w planie było również zbieranie biogramów osób żyjących, to transformacja przyniosła różne zmiany, życiu Polski i życiu byłej Czechosłowacji. Niektóre biogramy byłyby źle widziane, tak samo, jak pomniki niektórych osób były przewracane i chowane. Dlatego uznaliśmy, że przyjmiemy, że tylko będą biogramów osób, które już nie żyją i co do których nie ma żadnych wątpliwości – wyjaśniali autorzy.

W leksykonie znajdują się więc biogramy osób mieszkających na terenie Republiki Czeskiej i Republiki Słowackiej oraz związanych w jakiś sposób z tymi terenami. To jednak tylko część wszystkich osób, które znajdziemy w opracowaniu. Oprócz tego zawarte w nim zostały również hasła omawiające polskie organizacje, periodyki prasowe skierowane do polskiej ludności, miejscowości, w których Polacy mieli swoje organizacje kulturalno-oświatowe, najważniejsze utwory miejscowych autorów oraz opisy procesów społecznych.

JŚ