Dzień tolerancji w czeskocieszyńskim Gimplu

Organizatorami całego przedsięwzięcia byli sami uczniowie. - W zeszłym roku sporo mówiliśmy o mniejszości romskiej. W tym roku udało nam się to połączyć ze sprawami tożsamości naszej mniejszości na Zaolziu, z tematem polskości i myślę, że te wykłady ze sobą korespondują – powiedział nam Wojciech Mendrek z drugiej klasy, uczeń będący głównym organizatorem Dnia Tolerancji przyznając, że z przykładami nietolerancji ze względu na swą narodowość nie spotkał się w jakiejś ekstremalnej formie. – Myślę, że ta nietolerancja, z którą my się tu spotykamy, wynika bardziej z niewiedzy, niż chęci szkodzenia nam – wyraził nadzieję. Jako młody człowiek stwierdził, że do jego pokolenie z treściami, które chce się przekazać, m. in. dotyczącymi tolerancji najłatwiej trafia się poprzez sztukę, muzykę czy fotografię. Stąd bardzo dobrym pomysłem było zaproszenie undergrundowego punkowo-folkowego muzyka poruszającego w swoich utworach problematykę tolerancji i ksenofobii, który śpiewem i grą na gitarze urozmaicał przerwy pomiędzy wykładami.

- Jesteśmy tolerancyjni, staramy się szanować jeden drugiego. Czasem nie przychodzi nam do głowy, że słowo tolerancja jest tak specyficzne. By zrozumieć drugiego człowieka trzeba na niego spojrzeć, trzeba z nim rozmawiać, poznać jego duszę, to, o czym myśli. Tolerancja to nie zawsze akceptacja. Tolerancja to poszanowanie, to zrozumienie drugiego człowieka, to spojrzenie na świat oczami, którymi on patrzy. Ta impreza nie tylko wpisuje się w nasz program nauczania, poruszając tematy związane m.in. z naukami społecznymi, historią czy geografią, ale jest też szkołą życia, prowokuje do dyskusji i zadawania pytań. Dlatego goście będą dzielili się z wami swymi doświadczeniami, ale także prowokowali was do zadawania pytań - mówił dyrektor Gimnazjum, Andrzej Bizoń wyjaśniając, że organizacja w szkole dni tolerancji zaczęła się do pytania, czy Polacy na Zaolziu, jako mniejszość, są bardziej wyczuleni na nietolerancję dla innych grup.

Uczniowie mogli wysłuchać sześciu pogadanek na różne związane z tolerancją tematy, a także obejrzeli trzy filmy. Wśród prelegentów znaleźli się Ewa Katrušák, Santana Murawska, Regina Pazdur, Kuba Moliński, Věra Sosnárová oraz Jarosław Jot-Drużycki. Ponieważ spotkania odbywały się równolegle w auli i sali gimnastycznej, nie sposób było wziąć udział we wszystkich. Uczniowie wybierali więc te tematy, które ich osobiście najbardziej interesują.

Streetworker Jakub Moliński opowiadał o swej pracy na ulicy, o tym, jak pomagał ludziom z tzw marginesu społecznego - bezdomnym, narkomanom, Romom. Przyznał, że trzeba mieć specjalny dar, by poruszać się w tych środowiskach, obudzić w ludziach takie zaufanie, by móc się z nimi zbliżyć na tyle, żeby pozwolili sobie pomóc.

Jarosław jot-Drużycki jako etnograf mówił o problematyce tolerancji wśród społeczeństwa większościowego i mniejszości narodowych na pograniczach porównując Zaolzie do polskich Kresów Wschodnich. Věra Sosnárová podzieliła się z młodymi słuchaczami wspomnieniami z 18-letniego pobytu w radzieckich gułagach, a jej opowieści mocno wstrząsnęły młodzieżą. Ewa Katrušák- pedagog, lingwistka, kontynuatorka polskiej kampanii Cała Polska czyta dzieciom i pomysłodawca kampanii społecznej na terenie RC "Całe Czechy czytają dzieciom" (Celé Česko čte dětem) przedstawiła spojrzenie na aspekty życia mniejszości poprzez pryzmat własnych doświadczeń. Zauważyła, że być może, jako członkowie społeczności mniejszościowej, potrafimy zrozumieć życie innych mniejszości, nie tylko narodowościowych.

O swych doświadczeniach opowiadał także Imrich Horvát- romski aktywista, organizator licznych demonstracji w Ostrawie, współdziałacz stowarzyszenia Konexe, polityczno-społecznie zaangażowany na rzecz Přednádraži, Přívozu, jak i pozostałych Ghett Romskich nie tylko w Ostrawie. Interdyscyplinarnie i wielopłaszczyznowo na zagadnienia związane z problematyką stereotypów i uprzedzeń spojrzała Regina Pazdur, studentka drugiego roku studiów magisterskich Pedagogiki i Etnologii na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji, Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. Autorka publikacji naukowych z dziedziny edukacji wielo- i międzykulturowej, uczestniczka konferencji naukowych. Spotkanie zaczęła od przybliżenia definicji, cech i funkcji stereotypów i uprzedzeń, teorii ich powstawania i utrwalania.

Santana Murawska – studentka drugiego roku studiów magisterskich Etnologii na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie, uczestniczka konferencji naukowych, koordynatorka Objazdowego Festiwalu Filmowego WATCH DOCS-Prawa Człowieka w filmie mówiła o mowie nienawiści rozważając czym jest i kogo dotyczy. Zwróciła uwagę na fakt, że Rozwój serwisów społecznościowych zwiększył zaangażowanie wielu ludzi w cyberprzestrzeni, wraz z którym rozszerzył się zasięg mowy nienawiści – zjawiska wciąż nieopisanego przez nauki społeczne i humanistyczne.

(indi)