Nowy pomnik w Cieszynie

48 pomników w Cieszynie

Na terenie Cieszyna znajduje się (stan na dzień 1 stycznia 2023 r.) 48 pomników przyrody ustanowionych w latach 1954-2021, a ochroną objętych jest łącznie ponad 100 drzew należących do 28 taksonów (gatunków, odmian lub form).

Ta liczba się nie zmieni, gdyż w stolicy powiatu przybył jeden nowy pomnik, ale jednocześnie ubył inny.

Klon polny przy ul. Bielskiej 62

W przedłożonym na środowej sesji projekcie uchwały zaproponowano objęcie ochroną – w formie ustanowienia pomnika przyrody – jednego drzewa z gatunku klon polny Acer campestre o obwodzie pnia 211 cm, rosnącego na nieruchomości położonej w Cieszynie przy ul. Bielskiej 62 na działce stanowiącej własność Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Jak zauważono w uzasadnieniu, drzewo to spełnia kryteria określone we wspomnianym powyżej rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 4 grudnia 2017 r., to znaczy:

• obwód jego pnia (mierzony na wysokości 130 cm) wynosi 211 cm i przekracza minimalny obwód pnia określony w załączniku do powyższego rozporządzenia dla klonu polnego i wynoszący 150 cm;
• drzewo wyróżnia się spośród innych drzew tego samego rodzaju lub gatunku w skali co najmniej Cieszyna – przede wszystkim ze względu na obwód pnia i wysokość (jest to drzewo stosunkowo jak na gatunek wysokie, o wąskiej i asymetrycznie rozwiniętej koronie);
• ma szczególne walory przyrodnicze i krajobrazowe oraz historyczne – przedmiotowy klon polny rośnie na terenie o charakterze parkowym, towarzyszącym budynkowi dawnego Męskiego Seminarium Nauczycielskiego (wzniesionego w 1911 r.), w linii drzew wyznaczających wschodnią granicę dawnego niewielkiego założenia parkowego.

 Radni większością głosów (14 "za" i jeden wstrzymujący się) ustanowili to drzewo nowym pomnikiem przyrody.

Klon jesionolistny przy Alei Jana Łyska 23

Niestety, równolegle na środowej (30.08.2023) sesji Rady Miejskiej Cieszyna zniesiono status pomnika przyrody dla innego drzewa – klonu jesionolistnego przy Alei Jana Łyska 23.

Drzewo to o obwodzie pnia 271 cm rośnie przy Alei Jana Łyska 23 (kąpielisko miejskie) i zostało ustanowione pomnikiem przez Radę Miejską Cieszyna w 2002 r. i wpisane do miejskiego rejestru pomników przyrody pod numerem 33.

- Drzewo to posiadało charakterystyczny pokrój z łukowato wygiętym pniem, wspartym dla bezpieczeństwa na metalowej podporze. W ostatnich latach dwukrotnie nastąpiło wyłamanie fragmentów korony i złamanie przewodnika, w wyniku czego drzewo to aktualnie jest pozbawione korony, a na zachowanym fragmencie pnia (łukowato wygiętym, o wysokości ok. 2,5 m) rozwijają się głównie tzw. pędy odroślowe.

Co gorsza, jak czytamy w uzasadnieniu „[…]  klon został zaatakowany przez grzyb (grzyby) należący (należące) do gatunków pasożytniczych i saprofitycznych, który doprowadził do rozkładu drewna (tzw. zgnilizny miękkiej) i osłabienia jego odporności mechanicznej.

Powyższe okoliczności sprawiły, że w ocenie służb komunalnych, drzewo utraciło wartości przyrodnicze i krajobrazowe, a także walory estetyczne i dekoracyjne.

- Drzewo to rośnie na nieruchomości z nielicznymi drzewami krzewami, o ograniczonym dostępie dla ludzi, jednak wykorzystywanym okresowo intensywnie na cele rekreacyjne przez osoby korzystające z kąpieliska miejskiego (miejsce plażowania), brak więc racjonalnych przesłanek do dalszego zachowania pozostałości drzewa do samoistnego, całkowitego rozpadu – czytamy u uzasadnieniu.

Radni poparli uchwałę (13 głosów „za”, 1 „przeciw” i 3 wstrzymujące się) i tak klon z Alei Łyska nie jest już pomnikiem przyrody.

Projekty uchwał wraz z uzasadnieniami: https://cieszynmiasto.esesja.pl/posiedzenie/e623e9c5-7751-4 po kliknięciu w odpowiedni punkt porządku obrad i pobraniu dokumentacji.

Zapis wideo sesji TUTAJ. 

NG