70. rocznica ladowania cichociemych w Dębowcu

Do Dębowca (podczas wojny Górny Śląsk został wcielony do III Rzeszy) Cichociemni dotarli przypadkiem, mieli zostać zrzuceni we Włoszczowej (świętokrzyskie, podczas wojny Generalna Gubernia), ale błędy w nawigacji sprawiły, że w nocy 16 lutego 1941 roku trzech cichociemnych wylądowało w Dębowcu. 12 lutego Dębowiec będzie obchodził 70. rocznicę tego zdarzenia.

Straż przednia
- Idziecie jako straż przednia do kraju. Macie udowodnić, że łączność z Polską jest w naszych warunkach możliwa - tymi słowami pożegnał skoczków gen. W. Sikorski. Pierwszy skok na tereny okupowane w Polsce miał dać nadzieję na możliwość wsparcia walczących w kraju rodaków.

Na beczce prochu
Lot do Polski był jednak niebezpieczny. Załoga i skoczkowie siedzieli niemalże na beczce prochu -w samolocie było pełno paliwa (bombowiec typu Whithley, który dokonał zrzutu, nie byłby w stanie w normalnych warunkach pokonać takiej trasy na swoich zbiornikach paliwa, dlatego w komorze bombowej zainstalowano dodatkowe zbiorniki). Dodatkowo, by skrócić drogę, lot zaplanowano  "na przełaj" przez Niemcy.

Pionierski skok
W końcu w nocy 16 lutego tuż po północy trzech śmiałków znalazło się w Dębowcu: mjr Stanisław Kostka - Krzymowski “Kostka”, rtm. Józef Gabriel Zabielski “ Żbik”, kurier bomb. Czesław Raczkowski “Janek”, “Orkan”, “Włodek”. Żołnierze ci aktywnie wsparli potem walkę formacji podziemnych w Polsce. Niemcy zaś, znalazłszy porzucone spadochrony i zasobniki z prowiantem, ulotkami itp., rozwiesili afisze informujące, że zbrodniarze angielscy odpowiedzialni za wywołanie wojny zrzucili na odwiecznie niemieckie tereny szpiegów z trucizną dla bydła, by w ten sposób doprowadzić do nędzy, a za schwytanie lub udzielenie informacji o spadochroniarzach wyznaczyli nagrodę w wysokości 50 tyś. marek.

Późniejsze losy trzech śmiałków potoczyły się różnie. Mjr Stanisław Kostka - Krzymowski walczył w strukturach Ak, Józef Gabriel Zabielski “ Żbik” cudem uniknął aresztowania, dotarł do Warszawy, a następnie dostał przydział do III Okręgu Ak Kielce. W 1942 jako emisariusz AK rzez Niemcy, Szwajcarię, Francję, Hiszpanię do Portugalii, skąd samolotem przerzucono go do Wielkiej Brytanii. Czesław Raczkowski “Janek” został aresztowany jako przemytnik w Wadowicach, z więzienia wykupiła go jedna z miejscowych komórek Batalionów Chłopskich.

Odległość między Włoszczową i Dębowcem:

Pokaż Dębowiec na większej mapie

Ku pamięci - uroczystości

Władze Dębowca uczczą okrągłą rocznicę lądowania cichociemnych na terenie gminy 12 lutego br. Obchody 70. rocznicy rozpoczną się o 10:00 w sali gimnastycznej Gimnazjum, kiedy to odbędzie się otwarcie wystawy multimedialnej. Następnie będzie można podziwiać pokazy multimedialne oraz pokaz spadochronu IRVIN i pokazy składania spadochronów. Szczegółowy plan uroczystości:

godz. 10.00 – sala gimnastyczna Gimnazjum w Dębowcu
- otwarcie wystawy militarnej
- pokazy multimedialne – Piotr Wybraniec, Paweł Moszner, uczniowie Gimnazjum w Dębowcu
- pokaz spadochronu IRVIN oraz pokazy składania spadochronów MC1 do popołudniowego skoku – Paweł Moszner i Przemysław Nocoń
od godz. 11.00  kawa, herbata oraz ciasta w stołówce Gimnazjum w Dębowcu
od godz. 12.00 wydawana będzie grochówka żołnierska pod namiotem obok Urzędu Gminy
godz. 13.00 – kamień pamiątkowy w centrum Dębowca
(poczty sztandarowe )
- oficjalne rozpoczęcie uroczystości
- przemówienia gospodarzy i zaproszonych gości
- nabożeństwo ekumeniczne
- składanie wieńców i kwiatów
godz. 14.30 – uroczyste przejście na pole koło kościoła katolickiego w Dębowcu
godz. 15.00 – pole koło kościoła katolickiego– miejsce zrzutu
- wprowadzenie – Piotr Wybraniec
- przybliżenie historii zrzutu Cichociemnych w Dębowcu – Sławomir Snopek
- skoki spadochronowe oraz zrzut zasobników ze sprzętem – Pathfinder Poland oraz Spadochroniarze 1939-1945
- inscenizacja podjęcia Cichociemnych
 

Dębowiec nie zapomina o bohaterskich skoczkach - w 1991 roku odsłonięto tam pomnikowy obelisk.

fot: arc., D. Kochman

Zobacz informacje o ubiegłorocznych obchodach 69. rocznicy zrzutu cichociemnych